Dịch giả: Nguyễn Trọng Định
Chương III

Sylvinet không mảy may chịu chấp nhận yêu cầu của em; mặc dù có trái tim đằm thắm hơn Landry đối với bố mẹ và em bé Nanette, cậu thấy kinh hãi khi để gánh nặng trách nhiệm đè lên vai đứa em sinh đôi.
Sau một hồi bàn cãi, chúng rút thăm và người phải ra đi là Landry. Sylvinet không hài lòng và muốn dùng lối sấp ngửa với một đồng xu to tướng. Ba lần cậu ta được ngửa, và người sẽ ra đi vẫn là Landry.
- Anh thấy rõ định mệnh muốn vậy - Landry bảo - và anh biết là không nên cưỡng lại định mệnh.
Sang ngày thứ ba, Sylvinet vẫn khóc tức tưởi, còn Landry thì hầu như không còn rơi lệ. Ý nghĩ đầu tiên phải ra đi có lẽ làm cậu ta đau buồn hơn cậu anh, vì cảm thấy rõ hơn lòng dũng cảm của mình và vì biết rõ không thể cưỡng lại bố mẹ; nhưng nghĩ mãi tới nỗi đau nên quên nó đi nhanh hơn, và cậu ta đã nghĩ hết mọi nhẽ, trong lúc vì quá buồn phiền, Sylvinet không đủ can đảm tìm ra lý lẽ. Vì vậy, Landry đã hoàn toàn cả quyết ra đi, trong lúc Sylvinet vẫn chưa hề quyết định để em đi.
Vả lại, Landry có phần tự ái hơn cậu anh chút đỉnh. Người ta nhắc đi nhắc lại với chúng là mãi mãi chúng chỉ là một nửa con người nếu không tập làm quen xa cách nhau, tới mức Landry bắt đầu cảm thấy niềm kiêu hãnh của cậu bé mười bốn, muốn tỏ rõ mình không còn là một đứa trẻ nữa. Cậu ta vẫn luôn luôn là người thuyết phục và lôi cuốn cậu anh, từ hôm hai anh em đi tìm tổ chim trên một ngọn cây, cho tới hôm gặp lại nhau. Vì vậy, cả lần này nữa, cậu ta làm cho cậu anh bình tâm, và buổi tối, về nhà, thưa chuyện với bố là hai anh em phục tùng bổn phận, đã cùng nhau rút thăm, và cậu ta, Landry, là người sẽ đi chăn những con bò to tướng ở vùng Priche.
Lão Barbeau bế mỗi đứa con lên một đầu gối, mặc dù chúng đã lớn mạnh, và nói:
- Các con, thế là các con đã đến tuổi biết suy nghĩ, bố thấy như vậy qua thái độ phục tùng của các con, và bố vui lòng. Các con hãy nhớ là khi con cái làm vui lòng bố mẹ, chúng cũng làm vui lòng Thượng đế, và không trước thì sau, Người sẽ ban thưởng cho chúng. Bố không muốn biết đứa nào trong hai con phục tùng đầu tiên, nhưng Thượng đế thì biết, và Người sẽ ban phước cho nó vì đã biết nói điều phải, cũng như sẽ ban phước cho đứa kia vì đã biết nghe điều phải.
Rồi lão đưa hai con đến gặp bà mẹ để bà ngợi khen nhưng bà Barbeau cố hết sức mình mới kìm được nước mắt nên không thể nói gì hết mà chỉ ôm hôn chúng.
Vốn không phải người vụng về, ông lão Barbeau biết rõ trong hai đứa con sinh đôi, đứa nào dũng cảm hơn và đứa nào gắn bó hơn. Ông không hề muốn làm nguội lạnh thiện chí của Sylvinet, vì thấy Landry hoàn toàn tự mình quyết định lấy, và chỉ có một điều duy nhất, nỗi phiền muộn của thằng anh, là có thể làm nó băn khoăn. Vì vậy ông đánh thức Landry đậy khi trời chưa sáng và hết sức thận trọng không chạm tới người thằng anh nằm ngủ bên cạnh.
- Ta đi con - ông nói rất khẽ với con - chúng ta phải đến vùng Priche trước khi mẹ con gặp con, vì con biết là mẹ con buồn phiền, và chúng ta phải tranh buổi chia tay. Bố sẽ dẫn con tới nhà ông chủ mới và mang hành lý cho con.
- Con không chào từ biệt anh con sao? - Landry hỏi - Anh sẽ giận nếu con xa anh mà không cho anh biết.
- Nếu anh con thức giấc, và thấy con đi, nó sẽ khóc lóc, sẽ đánh thức mẹ con dậy, và mẹ con càng khóc lóc dữ hơn, trước nỗi phiền não của các con. Thôi nào, Landry, con là một chàng trai có tấm lòng hào hiệp, và con không muốn làm mẹ con ốm đau chứ? Con hãy làm tròn bổn phận; con hãy ra đi như thể không chú ý tới gì hết. Ngay chiều tối nay, bố sẽ đưa anh con tới gặp con, và vì mai là chủ nhật, con sẽ về thăm mẹ con ban ngày.
Landry vâng lời một cách nghiêm trang và bước qua cửa nhà mà không ngoái đầu lại. Bà Barbeau vì không yên giấc và không bình tâm nên không thể không nghe những lời ông chồng bảo Landry. Hiểu thấu lý lẽ của chồng, người đàn bà tội nghiệp không động đậy và chỉ khẽ ven bức màn để nhìn Landry bước ra cửa. Bà đau đớn rời khỏi giường để tới hôn con, nhưng đúng khi đến trước giường hai đứa trẻ và thấy Sylvinet đang ngủ mê mệt, bà dừng lại. Chú bé tội nghiệp đã khóc sướt mướt suốt ba ngày và gần ba đêm ròng, mệt mỏi đến kiệt sức và thậm chí còn hơi lên con sốt, trăn trở mãi trên gối, thỉnh thoảng thở dài sườn sượt và rên rỉ nhưng không thể dậy nổi.
Ngắm nhìn đứa con sinh đôi duy nhất ở lại với mình, bà Barbeau không thể không nghĩ bụng giá nó ra đi thì bà sẽ phải đau đớn hơn. Quả nó là đứa nhạy cảm hơn cả hoặc vì khí chất nó không thật cường tráng, hoặc vì quy luật tự nhiên của mình, Thượng đế đã phán quyết trong số hai người gắn bó với nhau vì tình yêu hay vì tình bạn, bao giờ cũng có một người cống hiến trái tim mình nhiều hơn người kia. Lão Barbeau thì có thiên tí chút về Landry, vì cậu ta chú ý tới lao động và lòng dũng cảm nhiều hơn những sự mơn trớn và ý tứ. Nhưng bà mẹ lại hơi nghiêng về Sylvinet dễ thương hơn và âu yếm hơn.
Bà đứng ngắm nhìn đứa bé tội nghiệp, xanh mướt và ủ rũ; và nghĩ bụng nếu bắt nó phải đi ở thuê thì thật quá tội nghiệp, còn Landry của bà thì có sức lực hơn để chịu đựng vất vả. Vả lại, tuy yêu anh trai sinh đôi và yêu mẹ, nhưng không tới mức để phải lâm bệnh. Nó là đứa trẻ rất có ý thức và bổn phận, nhưng dẫu sao - theo bà nghĩ - nếu trái tim không hơi quá cứng rắn, thì chắc hẳn nó không ra đi mà không lưỡng lự như vậy, không ngoái đầu lại và không nhỏ lấy một giọt nước mắt; chắc hẳn nó không đủ sức cất hai bước chân mà không quỳ xuống cầu xin Thượng đế ban cho lòng dũng cảm, và chắc hẳn nó sẽ bước lại gần giường mình trong khi mình giả vờ ngủ, dù chỉ để nhìn mình không thôi và hôn lên chỗ mép tấm màn che giường. Thằng bé Landry của mình quả là một chàng trai đích thực. Nó chỉ đòi hỏi được sống, được cựa quậy, được làm việc và thay đổi vị trí. Còn thằng bé này thì có trái tim một thiếu nữ; nó thật hiền hòa, tươi mát, không thể không yêu quý nó như yêu quý đôi mắt mình.
Bà Barbeau vừa lầm bầm một mình như vậy vừa quay trở về giường, nhưng rồi không hề chợp mắt, trong lúc lão Barbeau dẫn Landry qua đồi, qua ruộng đi về phía vùng Priche.
Khi hai bố con bước tới một ngọn đồi, từ chỗ đó, chỉ bước xuống mỗi một bước chân nữa là sẽ không còn trông thấy nhà cửa ở vùng Cosse, Landry dừng lại và ngoái cổ nhìn. Trái tim nhức nhối, cậu ta ngồi bệt xuống một đám dương xỉ vì không thể cất nổi thêm một bước chân. Ông bố làm như thể không biết gì và tiếp tục đi. Một lát sau, mới hết sức dịu dàng gọi con và bảo:
- Landry con, trời sáng rồi, chúng ta phải khẩn trương lên nếu muốn tới trước khi mặt trời mọc.
Landry đứng dậy, và vì đã thề nguyền không bao giờ khóc trước mặt bố, cậu cố nuốt những giọt lệ to như những hạt đậu. Cậu ta làm như thể mình nhỡ để con dao nhỏ trong túi rơi xuống đất, và đi tới Priche, không để lộ nỗi buồn cho dầu lòng nặng trĩu.