Chương XI

Sau buổi gặp gỡ giữa Landry và cô bé Fadettre, trong những ngày đầu chàng trai có phần băn khoăn về lời hứa của mình. Trong lúc cô gái cứu mình thoát khỏi lo âu, cậu ta sẵn sàng cam đoan là bố mẹ mình sẽ vui lòng cho tất cả những thứ quý giá nhất ở Bessonnière. Nhung khi thấy lão Barbeau không coi cơn hờn dỗi của Sylvinet là việc hệ trọng và không hề tỏ ra băn khoăn, cậu ta sợ bố mẹ sẽ đuổi cô bé Fadette ra khỏi cửa, chế giễu cái trò bói toán của cô ta và những lời hứa hẹn của mình, nếu cố bé tới đòi phần thưởng.
Nỗi lo sọ ấy khiến Landry hết sức xấu hổ với chính mình. Sầu muộn càng tiêu tan, cậu càng cho việc mình tin có pháp thuật trong sự việc vừa xảy ra là hết sức đơn giản. Cậu không tin cô bé Fadette chế giễu mình, nhưng vẫn cảm thấy có cái gì đáng nghi ngờ trong đó, và cậu không có lý do xác dáng để chứng minh với bố là mình đã xử sự đúng khi hứa hẹn những điều quan trọng như vậy. Mặt khác cậu cũng không biết sẽ hủy bỏ bằng cách nào lời thề mà mình đã đưa ra bằng cả linh hồn và lý trí.
Nhưng thật hết sức ngạc nhiên, ngày hôm sau xảy ra sự việc, rồi suốt cả tháng, suốt cả một mùa, không hề nghe ai nói tới cô bé Fadette, ở Bessomière củng như ở Priche. Cô bé không tới nhà lão Caillaud để xin gặp Landry, cũng không tới nhà Barbeau để đòi hỏi gì hết. Khi Landry trông thấy cô bé đằng xa, trên cánh đồng, cô không hề đi về phía cậu, cũng không hề tỏ vẻ chú ý tới cậu, trái với thói quen cô bé vốn thường chạy theo mọi người, hoặc nhìn ngó vì tò mò, để cười đùa với những người vui tính, hoặc trêu chọc, chế giễu những kẻ làm lơ.
Vì nhà bà lão Fadet ở giữa Priche và Cosse, nên không thể không có một ngày nào đó Landry chạm trán với cô bé Fadette trên đường, và một khi con đường chả lấy gì làm rộng, thì lúc đi ngang qua nhau, họ không thể không vỗ vai nhau một cái, hay nói với nhau một lời.
Thế rồi một buổi chiều, cô bè Fadette đuổi ngỗng về nhà, thằng Cào cào theo sát gót, cón Landry thìa đưa đàn ngựa cái từ đồng cỏ về Priche, và hai bên gặp nhau trên con đường hẹp nằm giữa hai ngọn đèo, không sao có thể tránh mặt nhau được. Landry đỏ bừng mặt vì sợ nghe cô bé đòi mình thực hiện lời hứa, và vì không muốn mảy may khích lệ cô ta, cậu vội nhảy lên lưng một con ngựa khi thoáng thấy Fadette từ xa, và thúc ngựa phi nước đại, nhưng con ngựa bị đau chân, không chạy nhanh được. Thấy đã tới gần sát cô bé Fadette, Landry không dám nhìn, giả vờ ngoài đầu lại để xem đàn ngựa con có chạy theo không. Khi cậu nhìn lại phía trước, thì Fadette đã vượt qua mà không nói nửa lời, thậm chí Landry cũng không biết cô bé có nhìn mình không, và bằng ánh mắt hay nụ cười, có khuyến khích mình cất lời chào hỏi không. Cậu chỉ còn trông thấy chú bé Cào cào vốn bao giờ cũng nghịch ngợm và độc ác, nhặt một hòn đá ném vào chân ngựa. Landry rất muốn quất cho chú bé một roi, nhưng sợ phải dừng ngựa và phải giải thích này nọ với cô chị nên giả vờ như không trông thấy và tiếp tục cho ngựa chạy, không nhìn lại phía sau.
Một lần khác, Landry gặp cô bé Fadette, cũng ít nhiều tương tự như vậy. Dần dà, cậu đánh bạo nhìn cô bé, và càng lớn lên, khôn thêm, cậu càng không quá lo sợ về một việc cỏn con như vậy. Nhưng khi có đủ can đảm, bình tĩnh nhìn cô bé như thể chờ đợi bất cứ điều gì cô ta nói với mình, cậu ngạc nhiên thấy cô bé cố tình quay đi, như thể cô ta có cái gì sợ hãi mình cũng giống như mình có gì sợ hãi cô ta. Vì thấ, Landry hoàn toàn trở nên bạo dạn với bản thân mình, và với trái tim trung thực, cậu ta hỏi phải chăng mình có lỗi lớn là đã không cảm ơn cô gái, cô hiểu biết hoặc ngẫu nhiên đã mang lại niềm vui cho mình. Cậu quyết định hễ gặp cô gái là mình sẽ hỏi trước, và chính lúc cơ hội tới, cậu bước ít ra cũng đến mươi bước về phía cô ta để bắt đầu chào hỏi và chuyện trò.
Nhưng khi Landry bước tới gần, cô bé Fadette tỏ vẻ kiêu hãnh và gần như giận dữ; cuối cùng cô quyết định nhìn cậu, nhìn với một thái độ khinh miệt tới mức làm cậu hết sức bối rối, không dám nói nửa lời.
Đó là lần cuối cùng trong năm Landry tới gần cô bé, vì từ hôm ấy, hễ trông thấy Landry từ xa là Fadette quành sang phía khác: ẩn vào một nơi nào đó, hay bỏ đi xa hẳn để tuyệt đối không trông thấy cậu ta. Landry nghĩ rằng cô bé giận vì thái độ bội bạc của mình; nhưng thấy cung cách ra chiều ghê tởm của cô ta, cậu không dám tính chuyện làm gì để sửa chữa thiếu sót. Fadette không phải là đứa trẻ như mọi đứa khác, bản tính không hay sợ hãi, thậm chí thích trêu chọc cho người ta chửi rủa hay nhạo báng, vì biết mình đủ miệng lưỡi sắc sảo để đối đáp và bao giờ cũng thắng với lời lẽ châm chọc sâu cay nhất. Chưa bao giờ người ta thấy cô bé hòn dỗi, và họ chê trách nó thiếu lòng kiêu hãnh tương xứng với một cô gái đã đến tuổi mười lăm và bắt dầu tự cảm thấy mình "đâu đến nỗi". Cô ta luôn luôn có dáng dấp một con nhãi ranh, thậm chí thích trêu chọc Sylvinet, quấy rầy, làm cậu ta điên tiết lên, khi bắt gặp cậu ta mơ mơ màng màng quên cả trời đất. Cô bé bao giờ cũng đi theo Sylvinet một quãng đường, chế giễu chuyện sinh đôi làm trái tim cậu ta nhức nhối bằng cách bảo Landry không hề yêu thương cậu ta và giễu cợt cả nỗi đau buồn của cậu ta nữa. Bởi vậy, cậu bé Sylvinet tội nghiệp càng tin hơn cả Landry rằng Fadette là phù thủy, vẫn kinh ngạc thấy cô ta đoán được ý nghĩ của mình và ghét cay ghét đắng cô bé. Cậu ta khinh miệt cô gái và cả gia đình cô, và cũng như Fadette tránh mặt Landry, Sylvinet tránh mặt con Dế mèn độc ác này, kẻ theo cậu ta nghĩ, sớm hay muộn cũng sẽ theo gương người mẹ đã từng có hành vi xấu xa, bỏ chồng và cuối cùng đi theo lũ lính tráng. Ít lâu sau khi sinh thằng bé Cào cào, mụ ta đi tìm người bán hàng rong cho quân đội, và từ ấy, không còn nghe ai nói tới mụ ta nữa. Người chồng đã chết vì sầu muộn và xấu hổ. Và vì vậy, bà lão Fadet buộc phải nuôi hai đứa trẻ mà không hề chăm sóc, vừa vì thói keo kiệt vừa vì tuổi cao, không sao trông coi và giữ gìn chúng cho sạch sẽ được.
Vì tất cả những lý do ấy, Landry - tuy không kiêu hãnh như Sylvinet - vẫn ghét bỏ con bé Fadette, và ân hận đã chuyện trò với nó. Cậu giữ kín không cho ai biết điều đó, thậm chí cả với Sylvinet, không muốn thổ lộ cho anh trai biết nỗi băn khoăn của mình về cô gái. Còn về phía mình, Sylvinet cũng không nói cho Landry biết tất cả nhũng lời độc địa của cô bé Fadette, cậu ta còn thấy xấu hổ khi nói ra việc cô ta đoán được thói ganh tị của mình.
Nhưng thời gian cứ trôi qua. Ở lứa tuổi hai anh em nhà này, tuần lễ tưởng như là tháng, và tháng như là năm đối với sự thay đổi về hình hài và trí tuệ. Chẳng bao lâu Landry quên phắt biến cố của mình, và sau chút đỉnh băn khoăn về kỷ niệm đối với cô bé Fadette, cậu không nghĩ tới nữa, coi như thể một giấc mơ.
Khoảng mười tháng trôi qua kể từ khi Lanđry rời Priche, và đã gần tới lễ Thánh Jean, tức là hết kỳ hạn cậu nhận làm việc ở nhà ông lão Caillaud. Rất hài lòng về cậu bé, con người tốt bụng này quyết định giữ cậu lại tiếp tục làm việc. Landry không đòi hỏi gì hơn là tiếp tục ở lại nơi kề cận gia đình và kéo dài hợp đồng với những người ở Priche vốn rất thích hợp với mình. Thậm chí, cậu còn cảm thấy có cảm tình với một cô cháu họ của lão Caillaud, tên là Madelon, một cô gái khá xinh. Cô ta hơn cậu một tuổi và đối xử với cậu có phần như đối với một đứa trẻ. Nhưng cung cách ấy mỗi ngày một giảm bớt, và nếu như vào đầu năm, cô gái chế giễu cậu khi cậu hôn cô trong một trò chơi, thì trái lại, vào cuối năm, đáng lẽ trêu chọc cậu, cô ta lại đỏ mặt xấu hổ, không còn dám đứng một mình với cậu ta trong chuồng bò hay trong kho lúa nữa.
Gia đình Madelon không hề nghèo túng, và cuộc hôn nhân của cặp trai gái này rất có thể được sắp xếp sau này. Cả hai gia đình đều được tiếng tốt và được trọng vọng trong toàn vùng. Rốt cuộc, thấy hai đứa trẻ bắt đầu tìm kiếm nhau và cả lo sợ nhau, lão Caillaud bảo lão Barbeau là chúng rất có thể là một cặp đẹp đôi đấy, và để cho chúng làm quen nhau một cách tử tế và lâu dài, chẳng có hại gì.
Vì vậy, tám ngày trước lễ thánh Jean, đã có sự thỏa thuận là Landry sẽ ở lại Priche, và Sylvinet cứ ở lại nhà với bố mẹ. Nhờ lý trí đã khá hơn, và cũng vì lão Barbeau bị ốm, nên cậu ta biết lo làm lụng. Sylvinet rất sợ phải đi al2m xa,và ỗi lo sợ ấy đã tác động tốt, cậu ta ngày càng cố gắng chiến thằng tình cảm thái quá đối với Landry, hoặc chí ít không để quá lộ liễu. Nhờ vậy, gia đình Bassonnière trở lại bình yên và vui vẻ, tuy hai anh em sinh đôi mỗi tuần chỉ còn gặp nhau một hai lần.
Ngày lễ thánh Jean đối với họ là một ngày hạnh phúc: hai anh em cùng nhau lên phố xem chợ thuê người cho đô thị và nông thôn, dự buổi lễ hội tổ chức sau đó trên quãng trường. Landry nhiều lần nhảy với cô nàng Madelon xinh đẹp; vè để làm vui lòng cậu em, Sylvinet cũng thử nhảy. Cậu ta lúng túng, nhưng tỏ lòng quý mến, Madelon cầm tay và mặt đối mặt, giúp cậu ta tập từng bước một. Vì cùng ở đấy với cậu em, Sylvinet hứa tập nhảy cho giỏi, để che sẻ một niềm vui mà cho tới lúc bấy giờ Landry vẫn làm cậu ta khó chịu.
Cậu ta không cảm thấy ganh tỵ nhiều với Madelon vì Landry tỏ ra đúng mực và thận trọng. Vả lại, Madelon khen ngợi và khuyến khích cậu ta. Nàng không tỏ vẻ khó chịu và ai đó không tin tường có thể cho rằng nàng thiên về người anh sinh đôi này hơn. Landry có thể ghen tuông nếu cậu ta không phải là kẻ thù, theo bản chất, của ghen tuông. Có thể có một cái gì đó tôi không rõ mách bảo Landry mặc dù cậu rất ngây thơ, là Madelon chỉ hành động để làm vui lòng cậu và có cơ hội để gặp cậu nhiều hơn.
Mọi việc diễn ra hết sức tốt đẹp torng khỏang ba tháng, cho tới ngày lễ thánh Andoche là ngày lễ thành hoàng của thị trấn Cosse rời đúng vào những ngày cuối tháng chín.
Ngày hôm ấy, vôn luôn luôn là gày lễ lớn và vui vẻ đối với hai anh em sinh đôi vì có khiêu vũ và đủ thứ trò chơi dưới những cây hồ đào của giáo đường, nhưng lại mang đến cho họ những buồn phiền mới họ không hề chờ đợi.
Lão Caillaud cho phép Landry từ tối hôm trước về ngủ ở nhà để kịp dự hội ngay từ sáng sớm hôm sau. Cậu ra đi trước bữa ăn tối, rất thích thú là gây bất ngờ cho cậu anh trai vốn chờ đón mình vào hôm sau. Ban ngày, Landry chua bao giờ sợ gì hết; nhưng nếu thích đi một mình trong đêm trên các nẻo đường, nhất là vào mùa thu, mùa phù thủy và ma trơi bắt dầu có cơ hội tốt để hoạt động vì sương mù giúp chúng che giấu những trò tinh quái và bùa phép, thì hẳn là không thích hợp với lứa tuổi của cậu, trên xứ sở không phải quê hương mình. Vốn quen đi một mình vào bất kỳ giờ nào đề đưa bò đi hay lùa bò về, tối hôm đó, quả là Landry không có gì lo sợ hơn những tối khác; nhưng cậu ta bước nhanh và hát to, vì biết rằng tiếng hát con người quấy phá và xua đuổi những con vật độc ác và những con người xấu bụng.
Khi tới phía bên phải khúc sông cạn lổn nhổn những viên cuội tròn, Landry vén ống quần lên, vì nước có thể ngập tới trên mắt cá chân, cậu chú ý không bước thẳng vì khúc sông cạn chảy ngoằn ngoèo. Cả bên phải cũng như bên trái đều có những chỗ sâu. Landry biết rất rõ khúc sông nên không thể nhầm lẫn. Vả lại, từ đấy, nhìn qua hàng cây đã trụi lá mất quá nửa, cậu đã trông thấy chút ánh sáng lờ mò phát ra từ căn nhà bà lão Fadet; và nhờ thế, người ta không thể lạc đường, miễn đi theo hướng ánh sáng.
Tuy nhiên, dưới rặng cây, trời tối đen như mực và Landry phải dùng gậy dò khúc sông cạn trước khi bước. Cậu ngạc nhiên thấy mức nước cao hơn thường ngày, nhất là khi nghe tiếng nước chảy qua cửa cống mà người ta mở từ hơn một tiếng đồng hồ. Tuy vậy, vì trông rõ ánh sáng ở cửa sổ nhà Fadetle, cậu ta vẫn bước xuống. Nhưng mới bước được hai bước, đã thấy nước lên quá đầu gối, và phải quay trở, vì cho là mình nhầm đường. Cậu thử đi nhích sang phía trên và phía dưới nhưng ở cả phía này lẫn phía kia nước lại càng sâu hơn. Vừa rồi, trời không mưa, cửa cống vẫn mở. Quả là khác thường.