Dịch giả: Nguyễn Trọng Định
Chương XXIII

Vào ngày chủ nhật Fadette thường không khâu, không đan trong lúc chăn cừu. Nàng chăm chú vào một trò chơi tĩnh lặng mà trẻ nhỏ ở vùng chúng tôi thỉnh thoảng nhập cuộc rất nghiêm trang. Nàng tìm kiếm cây cỏ ba lá có bốn nhánh vốn rất hiếm mà người ta bảo là mang lại hạnh phúc cho những ai có thể tìm thấy.
- Em đã tìm thấy chưa, Fanchon? - Landry vội hỏi khi vừa ngồi xuống cạnh cô gái.
- Em thường tìm thấy nó luôn - nàng đáp - nhưng nó không hề mang lại hạnh phúc như người ta nghĩ. Em có tới những ba nhánh ép trong sách mà chẳng để làm hết.
Landry ngồi cạnh cô gái, như thể để sắp bắt đầu nói chuyện, nhưng bỗng nhiên cảm thấy xấu hổ hơn nhu chưa bao giờ xấu hổ bên cạnh Madelon, và tuy có ý định nói nhiều chuyện, nhưng không tìm nổi một từ nào để nói.
Cô bé Fadette cũng xấu hồ. Tuy anh chàng sinh đôi không nói nửa lời nhưng lại nhìn mình với đôi mắt kỳ lạ. Cuối vùng, nàng hỏi chàng vì sao có vẻ ngạc nhiên khi nhìn mình.
- Phải chăng - nàng nói - vì em chải và trang điểm mái tóc. Em nghe theo lời khuyên của anh đấy, và nghĩ bụng muốn có vẻ đúng đắn thì phải ăn mặc tử tế. Vì vậy, em không dám xuất hiện, sợ người ta dè bỉu và bảo em muốn làm cho bớt xấu xí đi nhưng không được.
- Kệ cho người ta nói - Landry bảo - nhưng anh thì anh không biết em đã làm gì để trở nên xinh đẹp. Quả thật là hôm nay, em đẹp, và phải chọc cho mắt mù đi mới không thấy như vậy.
- Đừng có chế giễu em, Landry - Fadette nói tiếp - Người ta bảo sắc đẹp làm những cô gái đẹp mất lý trí, còn cái xấu là nỗi đau buồn của những cô gái xấu xí. Em đã quen làm người ta sợ, em không muốn trở nên ngu ngốc bằng cách nghĩ mình có thế làm người ta vui. Nhưng anh đến không phải để nói với em điều đó, và em chờ anh nói cho em biết Madelon có tha thứ cho anh không.
- Anh không tới để nói với em về Madelon. Cô ta có tha thứ cho anh hay không, anh không biết gì hết, và cũng không hề hỏi han để biết. Chỉ có điều anh biết em đã nói với cô ta và nói rất tốt nên anh phải hết sức cảm ơn.
- Làm sao anh biết em đã nói với cô ta? Cô ta bảo anh hả? Và hai người đã giảng hòa với nhau chứ?.
- Anh và cô ta không hề giảng hòa, vì không yêu nhau tới mức phải giận nhau. Anh biết em đã nói với cô ta vì cô ta nói chuyện với một người và người đó kể lại với anh.
Cô bé Fadette đỏ bừng mặt, khiến nàng càng thêm đẹp, cho tới ngày hôm nay, chưa bao giờ nàng có trên má chút sắc màu thánh thiện của sợ hãi và vui mừng vốn làm cho những cô gái xấu xí nhất cũng trở nên xinh đẹp, nhưng đồng thời nàng cũng lo sợ khi nghĩ rằng Madelon có thể kể lại những lời của mình và chế giễu mình về tình yêu đối với Landry mà mình đã thú nhận với cô ta.
- Vậy Madelon đã nói những gì về em?
- Cô ta bảo rằng anh là một thằng đại ngốc không hề làm đẹp lòng một cô gái nào, kể cả cô bé Fadette; rằng cô bé Fadette khinh ghét anh, trốn tránh anh và trốn biệt suốt cả tuần lễ để không cho anh gặp mặt mặc dù suốt cả tuần, anh tìm ngược tìm xuôi khắp nơi để gặp. Vì vậy anh là người làm trò cừơi cho thiên hạ, Fanchon ạ, vì người ta biết anh yêu em nhưng em không hề yêu anh.
- Rặt những lời nói độc địa - Fadette đáp, vẻ hết sức ngạc nhiên vì không khó khăn gì cũng đoán biết rằng vào lúc ấy, Landry nhạy cảm hơn mình - Em không tin là Madelon dối trá và nham hiểm đến thế. Nhưng phải tha thứ cho cô ta, Landry ạ, vì do giận dỗi mà cô ta nói như vậy, và giận dỗi, chính là tình yêu.
- Chắc là thế - Landry nói - nên em không hề giận dỗi anh. Em tha thứ hết cho anh, vì mọi thứ về anh, em đều khinh miệt.
- Em không xứng đáng chút nào để anh nói như vậy Landry, quả thật là không đáng. Em không điên dại tới mức nói những điều dồi trá người ta gán ghép cho mình. Em đã nói với Madelon một cách khác. Những gì em nói với cô ta chỉ cho riêng cô ta, nhưng không thể có hại cho anh; trái lại, chứng tỏ với cô ta là em quý mến anh.
- Fanchon, em nghe anh nói đây - Landry bảo - chúng ta dừng bàn cãi về những gì em đã nói, hay về những gì em không hề nói. Anh muốn hỏi ý kiến em, vì em là người thông thái. Chủ nhật trước, với em trong hầm đá anh không hiểu vì sao tình cảm của mình dữ dội tới mức suốt cả một tuần nay, anh ăn không ngon, ngủ không yên. Anh không muốn giấu em điều gì hết, vì đối với một cô gái tinh nhạy như em, hoàn toàn không thể giữ nổi. Vì vậy sáng thứ hai hôm sau, anh xấu hổ về tình cảm của mình, anh muốn bỏ đi đâu thật xa để khỏi lại rơi vào sự say đắm điên cuồng ấy. Nhưng đến tối thứ hai, anh lại không sao thoát khỏi, và anh đã vượt qua khúc sông cạn trong đêm, không một chút sợ hãi con ma trơi có thể ngăn cản anh tìm em, vì nó vẫn ở đấy, và khi nó trêu chọc anh một cách ác độc, anh đã chơi lại nó. Từ thứ hai, anh như một đứa ngu dại vì bị người ta chế giễu về chuyện yêu thích em; và tối nào, anh cũng như thằng điên vì cảm thấy lòng yêu thích ấy mạnh hơn sự xấu hổ phi lý. Thế là hôm nay, anh thấy em dễ thương và có vẻ hết sức khôn ngoan, khiến thiên hạ cũng sẽ ngạc nhiên, và trước mười lăm ngày, nếu em vẫn tiếp tục như thế này, thì chẳng những người ta sẽ tha thứ cho anh chuyện say mê em, mà sẽ có những chàng trai khác cũng rất say mê. Vì vậy, anh yêu em đâu có phải là chuyện công tích; em chẳng phải mang ơn anh gì hết về chuyện lựa chọn. Tuy nhiên, nếu nhớ lại ngày chủ nhật trước ngày lễ Thánh Andoche, thì em cũng nhớ lại là trong hầm đá, anh xin phép hôn em, và anh dã hôn với tất cả tấm lòng chẳng khác nào em chưa hề mang tiếng là xấu xí và dễ ghét. Fadette, đấy là tất cả quyền của anh. Em hãy nói cho anh hay điều đó có gì quan trọng không, và có làm em giận dỗi thay vì làm em tin tưởng không.
Cô bé Fadette hai tay ôm mặt, không nói nửa lời.
Nghe được những lời nàng nói với Madelon, chàng nghĩ là mình được nàng yêu, và phải nói tình yêu ấy có tác động mạnh khiến chàng ngay lập tức muốn biểu lộ lòng mình. Nhưng thấy điệu bộ xấu hổ và buồn bã của cô gái, chàng bắt đầu lo sợ nàng chỉ bịa chuyện ra với Madelon để với thiện chí, mong thành công trong việc tìm cách hòa giải. Tình hình ấy càng làm chàng thêm say mê, và chàng lấy làm đau buồn. Chàng bỏ hai tay nàng ra khỏi mặt, và thấy nàng xanh mướt như người sắp chết; và khi Landry trách móc vì sao không đáp ứng niềm say mê, cuồng nhiệt của mình, Fadette lăn ra đất, hai tay chắp lại với nhau và thở dài não nuột: cô bị ngạt thở và bất tỉnh.