Dịch giả: Khánh Giang
- 11 -

    
rong căn phòng quá yên tĩnh, đến nỗi khi ba im lặng, Tôlic nghe thấy tiếng đồng hồ trên tay ba kêu tích tắc. Tiếng kêu sao mà khó chịu! Tôlic muốn biến ra một chỗ khác để khỏi phải trả lời những câu hỏi của ba. Hộp diêm chẳng giúp gì được. Sớm muộn gì cũng phải trả lời.
- Ba đã nói chuyện với ông hiệu trưởng. Ông ấy có kể về con sư tử. Chuyện ấy là thế nào?
Tôlic im lặng.
- Một sự lừa dối tiếp theo?
- Đây là sự thật, - Tôlic nói nhỏ.
- Tao không tin!
- Thề danh dự!
- Lời thề của mày ít khi đúng lắm.
Tôlic lặng thinh lấy tờ báo trong cặp ra chỉ cho ba.
- Thế thì sao? – ba nói - Ở đây đã ghi rõ “Người anh hùng chưa tìm ra”. Đơn giản là có một thằng bé nào đấy rất giống mày. Còn mày thì lợi dụng sự trùng hợp ấy. Chuột trắng mà mày còn sợ chớ đừng nói gì đến sư tử với cọp.
- Thề danh dự, đó là con.
- Tôlic, con đã lớn rồi đấy – ba mệt mỏi nói – Chẳng lẽ con không hiểu rằng ba mẹ muốn con nên người? Ba mẹ muốn con lớn lên chân thật. Ba mẹ là kẻ thù hay sao mà lúc nào con cũng lừa dối?
- Con không lừa dối. Đấy, hôm nay con hoàn toàn không lừa dối. - Tôlic tự ái trả lời.
- Thôi được. Không nói chuyện sư tử nữa. Theo con, ba có hiểu gì về khúc côn cầu không?
- Hiểu.
- Vậy thì, ba không thể hiểu được bằng cách nào một đứa con nít ít tuổi bỗng chơi khúc côn cầu như một cầu thủ cỡ lớn. Đó cũng là sự thật?
- Đúng như thế.
- Tôlic, hãy nghĩ kỹ trước khi trả lời. Bởi chúng ta thỏa thuận là sẽ chuyện trò chân thật. Ba chưa bao giờ quở phạt cọn. Và bây giờ đây ba cũng không có ý định đó. Nhưng phải nói sự thật.
- Đó là sự thật! – Tôlic nói – Sự thật! Sự thật! Sự thật!
- Thế thì giải thích điều đó bằng cách nào?
Tôlic im lặng. Tiếng “tích tắc” như to hơn và khó chịu hơn.
- Hay là mày muốn xỏ mũi chúng tao – ba và mẹ mày? – ba quát.
- Con không xỏ mũi.
- Thế thì mày học chơi khúc con cầu ở đâu? – ba gào.
- Con không học …
- Thế tại sao?
- Mọi việc đều tự nó đến.
- Tại sao lại “tự” được, hay là nhờ phù thủy?
- Nhờ phù thủy.
Ba ôm đầu đi lại trong phòng. Tôlic biết rằng ba phải cố gắng lắm mới giữ được bình tĩnh. Tôlic cảm thấy xót xa cho ba và cho mình, bởi ba không tin nó, mặc dù hôm nay nó nói sự thật một trăm phần trăm.
Cuối cùng ba đã bình tĩnh được chút ít. Ông ngồi xuống ghế đối diện với Tôlic và hỏi:
- Con đã giành chức vô địch trong giải cờ toàn trường. Ông hiệu trưởng đã nói với ba như vậy. Ba biết là con chưa bao giờ chơi cờ. Có đúng thế không?
- Đúng như thế.
- Có nghĩa là con học chơi cờ một cách nhanh chóng?
- Không.
- Thế tại sao? …
- Nhờ phù thủy.
- Tôlic, con là một đứa trẻ độc ác – ba nói nhỏ - Nếu con đặt mình vào vị trí của ba, con sẽ không có ý định cười ba như lúc này …
- Nhưng con hoàn toàn không cười. Thề danh dự!
Ba buồn rầu nhìn Tôlic, phẩy tay bất lực rồi đi về một phía. Ông ngồi xuống đi văng. Mặt ông thiểu não. Chưa bao giờ Tôlic thấy ba buồn phiền như vậy. Ước gì ba lại mỉm cười như trước đây và nói: “Thôi được, ông già, chúng ta sẽ cho qua. Đi xem ti-vi nào”. Nhưng ba không nói gì. Ông ngồi đó và đăm chiêu nhìn vào một điểm trên bức tường trống trơn.
Chỉ cần khẽ động đậy – một que diêm – là ba sẽ quên đi tất cả, ba sẽ tươi cười như trước. Nhưng Tôlic không muốn nhờ cậy đến mấy que diêm. Nó sợ rằng, ba cũng như mẹ, sẽ có một bộ mặt không thực, sẽ nói chuyện không phải bằng tiếng nói của mình. May mà mẹ chưa về. Chứ không thì nhất định bà cũng sẽ bênh vực Tôlic và cãi nhau với ba.
Càng nhìn ba Tôlic càng thấy xót xa. Tôlic hiểu rằng ba đang tức giận thật sự và còn lâu mới hết. Điều đó càng đau đớn hơn khi ngày hôm nay Tôlic hoàn toàn nói sự thật. Nhưng ba cũng như những người khác lại không nghĩ ra được rằng trên thế giới này còn có thể xảy ra những điều kỳ diệu.
Tôlic hối hận là trước đây đã không kể tất cả cho Misca nghe. Cùng với Misca nhất định chúng sẽ nghĩ ra lối thoát. Nhưng Misca không có, bên cạnh nó chỉ mỗi một mình ba đang tức giận.
“Sẽ ra sao nhỉ, nếu như kể hết mọi chuyện cho ba? – Tôlic nghĩ – Ba sẽ rất sung sướng. Ông sẽ không giận nữa. Ba và mình sẽ đọc thần chú để có nhiều tiền. Cả nhà sẽ cùng đi xem phim. Mình sẽ mua tặng phẩm cho ba mẹ nhân ngày lễ. Cho ba – một chiếc mô tô, còn mẹ - một hộp mứt dâu tây lớn – mẹ rất thích loại mứt ấy. Rồi sau đó …, sau đó cũng rất tuyệt: diêm còn lại khá nhiều, nhưng mình sẽ nói dối rằng chỉ còn bốn, năm que … Số còn lại sẽ để dành cho riêng mình.
Quyết định như thế, Tôlic thấy vui lên. Nó đến gần ba.
- Ba này, ba có muốn con kể hết sự thật không?
Ba quay sang Tôlic. Vẫn đôi mắt nghi ngờ ấy, nhưng có tươi hơn bởi ông thấy Tôlic nói rất nghiêm túc và ánh mắt nó rất chân thành.
- Tất nhiên rồi, ông già … Ba nói và đặt tay lên vai Tôlic – Nào, chúng ta hãy kết thúc nhanh buổi nói chuyện này đi rồi đi mua tặng phẩm cho mẹ và con. Hôm nay ba la con hơi nhiều nhưng con đừng giận. Con biết không, ba rất buồn. Con đã lớn và dễ dàng hiểu được điều đó. Hơn nữa, trong hội diễn văn nghệ ba cũng chả hứng thú vị lắm …
- Ở đấy chẳng có gì đặc biệt – Tôlic nói – Đơn giản là con bị quên lời …
- Ừ, đúng thế - ba đồng tình. Điều đó có thể xảy ra với mọi người … Thôi được, ông già, chẳng có gì quan trọng. Con nói sự thật đi.
- Thế này, - Tôlic bắt đầu – Ba còn nhớ cái ngày ba hứa mua cho con chiếc gậy khúc côn cầu?
- Nhớ chứ! ba kêu lên – Khi đó chúng ta thắng 3 – 1 …
- Vậy là, ngày hôm đó con bị dẫn vào công an.
- Lại còn cái gì đây?
- Ba đừng sợ. Sẽ không ai biết đâu. Chính cái ngày hôm đó con bắt được hộp diêm thần.
- Hộp diêm gì?
- Thần.
- Có nghĩa là thế nào? – ba hỏi – Rất đẹp phải không?
- Không. Đúng nghĩa phù thủy của nó. Ta chỉ cần bẻ một que diêm và nói ước muốn của mình là sẽ thấy được ngay.
- Trò chơi của các con như thế à? – ba hỏi.
- Không, chính sự việc là vậy.
- Thôi được – ba đồng ý – Phù thủy với thần thánh ta tạm gác lại đã. Con muốn kể cái gì cho ba nghe nào? Có phải con đã hứa là nói sự thật?
- Vậy là con đã ước để con trở thành cầu thủ khúc côn cầu hay nhất thế giới, để cho sư tử phải sợ con, để con chơi cờ hay hơn tất cả mọi người.
- Tôlic – ba kiềm chế. Con đã hứa là nói sự thật. Ba đã tin con. Thế mà con lại sưu tầm những điều nhảm nhí!
- Không phải nhảm nhí! – Tôlic giận dỗi – Hộp diêm đây này, ba nhìn xem.
Tôlic đút tay vào túi lấy hộp diêm ra. Ba lơ đãng cầm lấy, tung tung trên tay rồi vứt xuống đi văng. Ông đỏ mặt, giận dữ, không nói một lời, ông đi nhanh ra hành lang.
- Ba! Con không nói dối! Tôlic kêu to – Không nói dối! Không nói dối! Tại sao tất cả đều không tin con?!
Cửa ra vào dập lại. Căn phòng chết lặng.
Tôlic đứng giữa phòng, cầm hộp diêm trên tay khóc nức nở.
Tôlic – con người mạnh nhất thế giới, người chơi khúc côn cầu và đánh cờ hay hơn tất cả mọi người, đã không biết làm thế nào để ba tin mình dù trong chốc lát. Tất nhiên, nếu cậu ta không nhớ đến hộp diêm. Và điều đó thật là đau đớn, bởi lẽ hóa ra rằng, Tôlic dường như không thể tự làm bất cứ một điều gì, kể cả nói một lời sự thật.
Trên đường phố đông đúc người qua lại. Ai cũng mang xách giỏ vội vã trong buổi chiều trước ngày lễ lớn. Mọi người cười nói ầm ĩ khác thường, bởi trước ngày lễ lớn tinh thần thường thoải mái, vui vẻ. Tàu điện, được trang hoàng cờ xí, bóp còi inh ỏi xin đường. Anh công an đứng gác không để ý đến sự mất trật tự trên đường. Bởi muốn hay không anh cũng không thể dẹp yên được. Hơn nữa hôm nay hình như không ai biết sợ anh.
Nhưng có một người nhìn thấy anh liền quay ngoặt sang phía khác. Người đó không muốn rơi vào tầm mắt của người đứng gác.
Anh công an kia tất nhiên là Xaphrônôp, còn con người quá ư cẩn thận chính là Tôlic.
Không hy vọng tìm thấy ba trong đám đông này, nhưng biết đâu lại chẳng gặp may! Tôlic đoán là thế nào ba cũng đi dạo trên đường khi chưa bình tĩnh lại. Tôlic vừa đi vừa nhìn tứ phía, tay đút túi quần. Trong lòng bàn tay là que diêm. Chỉ cần thấy ba là nó sẽ thực hiện ngay điều huyền bí để ba tin nó. Rồi sau đó hai cha con sẽ cùng nhau bàn bạc xem sẽ sử dụng số diêm còn lại thế nào.
Nhưng chẳng thấy bóng dáng ba đâu!
Ở quầy kem người đứng xếp hàng đông nghịt. Tôlic quay đầu nhìn một lượt xem có ba không rồi đứng vào cuối hàng. Chẳng mấy chốc đã đến lượt nó. Ngay trước quầy nó mới biết là không mang theo tiền. Nhưng cũng chẳng sao. Bẻ que diêm trong túi, nó lầm bầm vài lời và ngay lập tức trong tay đã nghe tiếng sột soạt của tờ bạc mới.
- Hai que kem – Tôlic nói
- Không có tiền trả lại đâu – người bán hàng nhìn tờ 100 rúp lắc đầu – lạ thật, tại sao lại đưa cho con nít nhưng tờ bạc lớn như thế.
- Cháu muốn ăn kem, đổi hộ cháu! – Tôlic nài.
- Làm gì mà lâu vậy! Nhanh lên chứ! – tiếng quát từ phía sau.
- Có ai đổi cho 100 rúp không? – người bán kem hỏi.
- Một nghìn cũng đổi được nữa là một trăm – một người nói.
- Cần phải thử xem tại sao thằng bé này có số tiền lớn như vậy – một người khác nói.
Tôlic lần ra khỏi quầy.
- Giữ nó lại! – Giọng lúc nãy đùa.
Tôlic hoảng quá. Nó co chân chạy, được một đoạn không thấy ai đuổi mới dừng lại. Tôlic tự trách thầm là tại sao nó không ước lấy 5 rúp thôi. Với 100 rúp này mà vào cửa hàng cũng nguy hiểm nữa là.
Đi qua một dãy nhà nữa nó thấy Misca với con Maiđa đang đi tới. Tôlic muốn rẽ sang phía khác nhưng Misca đã nhìn thấy nó.
- Cậu đọc thơ của bọn mình làm gì? – Misca hỏi ngay khi chúng vừa giáp mặt.
- Chuyện gì tới cậu!
- Vì điều đó không chân thật.
- Làm gì mà cậu cứ lải nhải chân thật với không chân thật cho tớ mãi thế - Tôlic nổi giận – Tớ đã ngấy rồi!
- Chẳng ai thèm dính vào cậu – Misca nói – Tốt hơn là cậu rút tay ra khỏi túi đi. Maiđa không ưa người ta để tay trong túi đâu!
- Mặc xác con Maiđa của cậu!
- Cậu nói năng hơi nhiều đấy – Misca nói.
- Cần bao nhiêu thì tớ nói bấy nhiêu. Đứng dạy đời!
Tôlic nhìn qua vai Misca và khựng lại. Từ đằng xa ông bác sĩ to béo ở vườn thú đang đi tới. Như thường lệ, ông mang một cái xách nặng trĩu với nhiều gói to nhỏ.
Ông bác sĩ tới gần nó và Tôlic lao về phía khác. Nó tông phải một phụ nữ và bà này va vào ông bác sĩ. Thế là mấy gói to nhỏ đổ xòa xuống vỉa hè.
Misca giúp ông thu nhặt các gói. Ông bác sĩ cũng chẳng thèm nhìn người đàn bà đã va vào mình. Có lẽ ông đã quen là mình béo nên thường bị va phải.
- Cám ơn anh bạn trẻ, - ông bác sĩ nói với Misca khi các gói đã nằm trong xách. Vợ tôi nằm viện cho nên, cậu thấy đấy, tôi phải tự tay làm tất cả. Tôi có thể cho con chó đẹp này ăn dồi nhân thịt?
- Cám ơn. Nó không ăn đâu.
- Có nghĩa là nó càng đặc biệt hơn – ông bác sĩ mỉm cười và nhập vào dòng người đi tiếp.
Misca nhìn xung quanh, không thấy Tôlic. Nó đã biến mất.