Có thể không diễn biến xấu như thế

Từ miền Tây Nam bộ, cô giáo H. viết thư lên toà soạn trình bày một sự việc và hỏi: "Về giáo dục như vậy có sai phạm gì không?"
Câu chuyện như sau:
Một cô giáo ở phòng bên bị mất tiền. Sợ nghi kỵ đến mình, cô H. thấy cần phải tiếp tay truy tìm thủ phạm. Trong số học sinh cô để ý thấy một em gần đây tiêu tiền rất rộng rãi. Cô liền báo cáo với cô chủ nhiệm đến tiến hành điều tra em học sinh này. Sau một lần gặp riêng, em đã khai: "Em không lấy nhưng em của em lấy". (Em này là học sinh lớp một ở gần đó). Không tin được lời nói trên, cô H. liền " tấn công" thêm bằng cách khẳng định: " Cô tin là chính em lấy", rồi: "Nếu em cứ lòng vòng mãi cô sẽ nói với các thầy cô toàn trường hoặc chở em lên công an, em có sợ không?".
Em học sinh đành thú nhận và cô H. đã chở em bằng xe đạp về nhà để lấy lại số tiền trên trả cho cô giáo kia. Ai ngờ, vừa về đến nhà, em đã quay ngoắt 180 độ khi nói với cha mẹ em rằng: "Do cô ép quá, con phải nhận chứ con không lấy số tiền đó". Thế là ngay sau đó cô H. bị cha mẹ em học sinh này kiện ngược lại với nhà trường là "cô đã hăm dọa cháu và vu khống cho người vị thành niên" rồi đòi phải kỷ luật cô.
Do không xác định được việc làm của mình đúng hay sai nên cô viết thư về hỏi toà soạn.
Tôi may mắn được đọc lá thư này và thấy: về mặt pháp lý, do mới nghe có một bên nên chưa trả lời cô H. ngay được. Nhưng về phương pháp sư phạm thì có thể nói ngay, cô làm như thế là chưa hay. Chưa hay là vì mới điều tra cô đã khẳng định: "Cô tin là em lấy" rồi hăm doạ: "chở lên công an". Chính vì chưa chín mùi nên em học sinh kia mới có hành vi quay ngoắt 180 độ như thế. Chuyện này lại làm tôi nhớ đến một chi tiết trong bộ tiểu thuyết "Những người khốn khổ" của văn hào Pháp Victor Hugo. Lão Jean Valjan sau khi trốn khỏi nhà tù khổ sai đến tá túc ở một tu viện, ông ta đã lấy trộm ở đây một bộ đèn quý giá và bị cảnh sát bắt giữ. Ông ta bị đưa về tu viện để đối chứng. Tại đây các nhà tu hành tuy rất căm phẫn trước hành động của Jean, vậy mà khi được hỏi đến, họ đã đồng thanh: "Bộ đèn kia là do tu viện... tặng".
Do câu trả lời quay ngoặt 180 độ đầy nhân đạo này đã làm cho Jean Valjan cũng quay ngoắt luôn. Từ một tên lưu manh nổi tiếng ông, đã trở thành một thị trưởng, một nhà từ thiện nổi tiếng...
Giá cô giáo H. và cả cha mẹ của em học sinh kia có được một cử chỉ "đầy tính sư phạm" như trên, biết đâu sự việc lại chả dẫn đến một kết quả khác.

Truyện Cài hoa vào quá khứ Giới thiệu một nét đẹp trong sự nghiệp "Trồng người". ... Những truyện ngắn liên hoàn Hát quốc ca Cái chết của con đà điểu Một kỷ niệm để đời Lỗ thủng trên áo thầy Trống suy tưởng Viết văn bằng phương pháp địa lý Lại nói về cái bìa vở Tên... cúng cơm Vợ tôi nói đúng Con số 6 viết ngược Rắn là loài bò "L" và "N" Từ một đoạn ống rạ Trách ai Xin được mũ ni che tai Sợi lông chân con ruồi Chồng là do mình tạo nên Lời phê Lời chào cao hơn... tiếng còi! Thế mà cũng lên mặt báo Tiếng đế... Có thể không diễn biến xấu như thế Nước mắt của nó đấy Văn... thị trường, các em đừng chấp Mùa hè trong mùa... Hạ Nếu không có lá thư của tòa soạn Nếu không, để đâu cho hết học... "giả" Vì sao trống trường không đánh được Sao tôi nỡ làm thế "Học hè" Em chưa từng viết những chữ nào như thế Trường thi bị tấn công Nó quên hết lời thầy dạy ngày xưa rồi May mà các em không bảo: "Chán Viên Ghê! Hai cách đối xử... hai kết quả Nhà văn Nguyễn Khải và vua hề Sạc lô Lâng lâng như đang bay Chuyện xảy ra ở quán cà phê ôm Châu... củ khoai sọ Cài hoa vào quá khứ Dung nữ giáo sư niệm an Sử ta, sử người Ngắm quả Giả vờ đấy Lời kêu cứu của một cô giáo Những con đường Khi thầy giáo tham gia phá án Ông ấy đâu chỉ tát vào mặt thầy H. "Vô tri mộc" và "Bất tử kê" Đừng để diễn lại con số... buồn Thầy thật... thầy giả Tên của mỗi người Tôi là... con dê cụ Cứu một... "Thần đồng hoang tưởng" Vì các "thị", các nhà phải co lại Nổi giận Tôi sai một, chị sai mười Giấc mơ đã được giải mã Đừng để con cháu chúng tôi mơ ước lớn lên được làm nghề đạp xích lô Thoát chết vì là... chồng cô giáo Tiên học lễ... Học bạ là tấm văn bia Câu chuyện nhỏ lẩy ra từ phim 12A và 4H Chí Phèo hay AQ? Nên học thêm ông ở điểm này Rõ là người tử tế Người gác cổng trường Đâu phải chuyện chơi Vì sao Cu Tý "tè" ra lớp Còn phải là những cao thủ nữa Dạy Sử bằng âm thanh của quá khứ Lại nói về quảng cáo Xem "tướng" học trò Cú hắt hơi chết cả bầy heo Để con người nhẹ nhàng cất cánh Mừng tới hai lần Học để... lấy chồng Hai kỷ niệm vui buồn Gã hành khất và hai người thầy giáo Lặp đi lặp lại Mỗi buộc đủ 5 cái đuôi chuột đây Tay trái Giá ai cũng như ông thợ khắc bút ấy Sự hy sinh vô lý Đi tết Thầy Bé bé bằng bông