NHỮNG NGUỜI DA ĐỎ ĐÃ ĐI RỒI

Con đường đi Petosky chạy thẳng lên đồi từ nông trại của Grandpa Bacon. Nông trại của lão ở cuối đường. Dẫu vậy cứ như thể là con đường  bắt đầu từ nông trại của lão chạy tới Petoskey, dọc theo bờ rìa rừng lên ngọn đồi dài, dựng đứng  và cát phủ, để biến mất dạng trong cánh rừng nơi  con dốc dài của những cánh đồng kiềm mình lại  mà tựa vào rừng cây.
Sau khi con đường đi vào trong rừng trời mát  và cát dưới chân chắc lại nhờ hơi ẩm. Con đường  lên rồi xuống đồi xuyên qua cánh rừng hai bên  đầy nhưng bụi dâu và cây dẻ gai non được cắt tỉa  định kì để chúng khỏi che khuất lối đi. Mùa hạ những người da đỏ nhặt dâu rừng dọc theo đường rồi mang xuống nhà lều mà bán, xếp vào  những cái xô, dâu hoang đỏ từng chùm oằn nặng,  phủ kín bằng lá quất giữ mát, dâu rừng đen  muộn, chắc nịch và sáng tươi, hàng xô đầy.  Người da đỏ mang chúng đi xuyên qua rừng đến  chỗ nhà lều bên bờ hồ. Bạn chẳng bao giờ nghe  thấy bước chân họ đến nhưng có họ đứng đó bên cửa bếp với những xô thiếc đầy dâu. Thỉnh  thoảng Nick, trong khi nằm võng đọc sách, ngửi  thấy những người da đỏ đi qua cổng vượt ngang  đống gỗ và vòng quanh nhà. Người da đỏ đều có  cùng một mùi. Đó là cái mùi ngòn ngọt người da  đỏ nào cũng có. Anh ngửi được cái mùi ấy lần  đầu tiên khi Grandpa Bacon cho người da đỏ thuê căn chòi sát doi đất và sau khi họ dọn đi anh  bước vào lều và tất cả toát ra cái mùi ngòn ngọt  đó.
Sau đó Grand Bacon chẳng thể nào cho người  da trắng thuê căn lều đó được và chẳng người da đỏ nào thuê nó nữa bởi vì gã da đỏ sống ở đó đã  đi vào Petoskey để uống say sưa vào ngày quốc  khánh và, trong lúc quay về, đã nằm dài ra ngủ trên đường ray xe lửa đi Pere Marquette và bị chuyến tàu nửa đêm cán chết. Gã là một người  da đỏ cao lêu khêu, đã làm cho Nick cây chèo bằng gỗ tần bì. Gã sống một mình trong lều và  uống thuốc giảm đau rồi một mình trong đêm đi  xuyên qua rừng. Nhiều người da đỏ cũng có cái  kiểu ấy.
Chẳng có người da đỏ nào thành đạt. Trước  đây có những người da đỏ già sở hữu những  nông trại và khai thác chúng rồi già đi và mập ra  cùng quá nhiều lủ con rồi cháu. Những người da đỏ như Simon Green sống ở nhánh sông Hortons  và đã từng có một nông trại lớn. Thế nhưng  Simon Green chết, và con cái lão đã bán nông  trại đi để chia tiền mà ra riêng đâu đó.
Nick còn nhớ Simon Green ngồi trong chiếc  ghế trước cái lò rèn ở vmh Hortons mà toát mồ hôi dưới nắng trong khi những con ngựa của lão được đóng móng. Nick thì lục thuổng đất bùn ầm  lạnh dưới mái hiên nhà kho tìm trùn đã lấy mấy  ngón tay bới sâu vào đất và đã nghe được tiếng  chan chát gấp gáp của sắt bị búa đập. Anh rây  đất bùn vào lon đựng trùn rồi lấp lại chỗ đất đã  bị bới lên, dùng xẻng san bằng ra. Bên ngoài kia dưới nắng Simon Green ngồi trong ghế.
- Chào Nick, - lão nói khi Nick đi ra.
- Chào ông Green.
- Đi câu à?
- Vâng.
- Một ngày khá nóng đấy, - Simon mỉm cười.  - Hãy nói với ba cậu là chúng tôi sẽ có hàng lố chim mùa thu này.
Nick tiếp tục đi ngang qua miếng đất đằng  sau lò rèn mà bước vào nhà lấy cây cần câu và giỏ đựng cá. Trên đường trở lại nhánh sông, Simon Green cho xe độc mã đi dọc theo đường  làng. Nick vừa đi vào khu rẫy và Simon không  nhìn thấy anh. Đó là lần cuối cùng anh nhìn thấy  Simon Green. Mùa đông đó lão chết rồi mùa hè năm sau nông trại của lão bị bán đi. Ngoài cái  nông trại lão chẳng để lại gì. Tất thảy mọi thứ trên đời đều dồn cả vào cái nông trại. Một người  con trai của lão muốn tiếp tục làm nông nhưng  những đứa con khác làm áp lực với hắn rồi cái nông trại bị bán đi. Chuyện bán buôn tiền chẳng  được một nửa cái số tiền mà người ta tưởng.
Gã con trai của Green là Eddy muốn tiếp tục  làm nông, đã mua một miếng đất quá đằng sau  suối Spring. Hai đứa con khác mua một tiệm bi da lỗ ở Pellston. Họ hết tiền rồi bán xới luôn. Đó  là con đường người Da Đỏ ra đi.