Dịch giả: Nguyễn Ngọc Minh
Ngọn lửa thiêng

     ất trời đi vào cuối xuân. Tôi tiếp tục đến thăm ngôi nhà của viên ngoại Karamy và gặp gỡ Selma trong hoa viên, chiêm ngưỡng nhan sắc nàng, say sưa vì sự thông minh của nàng, và nghe ra một nỗi thổn thức âm thầm phảng phất quanh chúng tôi. Tôi cũng cảm thấy một bàn tay vô hình kéo tôi lại gần nàng.
Mỗi lần gặp Selma là một lần tôi khám phá thêm một ý nghĩa mới lạ từ tấm nhan sắc đó, và thấu rõ thêm về vùng tâm linh dịu dàng của nàng, đến nỗi nàng trở thành một quyển sách mà tôi có thể am tường nội dung và có thể hát lên những lời ngợi ca ghi trong sách; nhưng không bao giờ tôi có thể đọc hết.
Một phụ nữ mà trời đã ban cho cái đẹp của cả tâm hồn lẫn thể xác là một chân lý vừa tỏ lộ vừa bí ẩn mà chúng ta chỉ có thể hiểu được bằng tình yêu và tiếp xúc bằng phẩm hạnh; khi chúng ta cố công mô tả một người đàn bà loại này nàng sẽ biến đi như mây khói.
Selma Karamy có cả vẻ đẹp thể chất lẫn tâm hồn. Nhưng làm sao tôi có thể mô tả nàng cho một người chưa bao giờ biết nàng? Một người chết có thể nào nhớ được tiếng hót của một con họa mi, hương thơm của một bông hồng, và tiếng thở than của một giòng suối? Một người tù mang nặng gông cùm có thể nào đuổi theo cơn heo may lúc rạng đông? Phải chăng sự im lặng còn đau buốt hơn cả cái chết? Có phải lòng kiêu hãnh không cho phép tôi mô tả Selma bằng những ngôn từ mộc mạc, khi tôi không thể vẽ nàng trung thực bằng những sắc màu lung linh? Một người đói trong sa mạc sẽ không từ chối chiếc bánh khô nếu trời chẳng vung vãi xuống cho những thực phẩm ngon ngọt.
Trong tấm xiêm lụa trắng, trông Selma tha thướt như một ánh trăng soi qua cửa sổ. Nàng cất bước thật khoan thai dịu dàng. Giọng nàng sao mà êm ái ngọt ngào, lời nói thốt ra từ đôi môi nàng chẳng khác chi những hạt sương nhỏ từ những cánh hoa đong đưa trong gió.
Còn gương mặt Selma nữa! Không lời lẽ nào có thể mô tả được sự biểu lộ của gương mặt đó, thoạt tiên là phản ảnh nỗi day dứt nội tâm, rồi đến vẻ thoát tục tuyệt trần.
Vẻ đẹp ở gương mặt Selma không phải là nét đẹp cổ điển; nó giống như một giấc mộng mở ra, không thể đo lường, gò bó hay sao chép lại bằng ngọn bút của họa sĩ hay cái đục của nhà điêu khắc. Vẻ đẹp của Selma không phải ở mái tóc vàng của nàng, nhưng ở cái tinh hoa và tinh khiết vây phủ chung quanh làn tóc; không phải trong đôi mắt to của nàng mà ở tinh anh từ đó chiếu ra; không phải ở đôi môi hồng mà ở vị ngọt ngào của lời nói. Không phải ở chiếc cổ ngà mà ở vẻ thanh thoát nghiêng nghiêng về phía trước. Cũng chẳng phải ở tấm thân toàn hảo của nàng mà ở sự cao đẹp của tâm hồn nàng, cháy sáng như một ngọn lửa thiêng giữa đất trời.
Vẻ đẹp của nàng như một tặng phẩm của thi ca. Nhưng thi sĩ là những kẻ bất hạnh; bởi, dù cho tâm hồn vươn cao tới đâu đi nữa, họ vẫn bị vây tỏa trong một vòng nước mắt.
Selma thường trầm tư chứ không hay nói; và sự im lặng của nàng là một thứ âm nhạc đưa ta đến cõi mộng, khiến ta nghe được tiếng đập của con tim, thấy những bóng ma của tư tưởng và cảm giác ta đứng sững nhìn thẳng vào mắt ta.
Nàng khoác một tấm áo choàng dệt bằng u sầu để đi qua cuộc đời, nó càng tăng thêm vẻ đẹp dị thường và nhân cách nàng, tựa như một cây trổ đầy hoa càng đáng yêu thêm khi nhìn qua lớp sương mai.
Chính nỗi u sầu day dứt đã ràng buộc tâm hồn chúng tôi, tựa hồ người này nhìn thấy trên nét mặt người kia những gì trái tim đang cảm và nghe ra dư âm của một tiếng nói bí ẩn từ chốn không tên. Trời đã tạo hai nhân thể trong một, và sự chia lìa chẳng phải gì khác hơn là một hành hạ cực kỳ đớn đau.
Một tâm hồn buồn thảm tìm thấy nơi nương tựa khi kết hợp với một cung đàn đồng điệu: Họ thân ái cùng nhau xum vầy, như một khách tha hương cảm thấy hân hoan khi gặp một khách tha hương khác trong một xứ lạ. Những trái tim kết hợp qua trụng gian sầu não u buồn sẽ không thể bị chia rẽ vì huy hoàng của hạnh phúc. Tình yêu một khi được tẩy gội bằng nước mắt sẽ tinh khiết và cao đẹp mãi mãi.