rong nhà Rachel Halliday chiều nay có vẻ rộn rịp khác thường. Bà cụ lăng xăng, bận rộn vì việc gói ghém lương thực cho những kẻ chuẩn bị đi xa. Bóng chiều đã ngả, từ chân trời,vầng dương đỏ rực chợt như dừng lại, rải những tia nắng cuối cùng, yếu ớt vào gian phòng nhỏ, nơi vợ chồng Elisa đang ngồi sát bên nhau.Georges đặt con trai ngồi lên gối mình và tay nắm chặt tay vợ. Họ cùng ngồi lặng trầm ngâm, buồn bã, những vệt nước mắt loang loáng chưa khô trên má. Rồi Georges cất tiếng phá tan im lặng nặng nề:- Phải, Elisa ạ! Anh biết rằng những điều em nói rất phải. Em rất xứng đáng, anh sẽ cố gắng để làm đúng như ý em muốn, xứng đáng là một người đàn ông tự do, một tín đồ ngoan đạo. Xin Chúa chứng giám cho anh, anh đã và sẽ cố gắng. Giờ đây, anh sẽ cố quên đi quá khứ u buồn, lìa bỏ những tư tưởng bi quan, hắc ám. Anh hứa với em, anh sẽ học hỏi Thánh kinh và trở nên người ngoan đạo, em sẽ thấy.- Sau khi đến Canada, em sẽ giúp anh trong việc mưu sinh, em biết khâu may, giặt ủi, chúng ta sẽ sống cạnh nhau.- Phải, chúng ta sẽ làm tất cả vì sự sống còn của nhau và của con ta. Chúng ta không sợ gì hết, chúng ta khỏe mạnh và có đôi cánh tay, như vậy há không đủ rồi sao? Anh nghĩ chúng ta không đòi hỏi gì hơn ở Thiên Chúa. Anh đã làm quần quật ngày đêm trong suốt 21 năm ròng mà không có một xu dính túi, không một tấc đất cắm dùi, không có gì cả. Nhưng bù lại, ngày nay, có lẽ họ sẽ để anh yên, không săn đuổi theo. Anh sẽ làm việc kiếm tiền gửi về trả cho ông bà chủ em để đổi lấy tự do cho em và con. Còn chủ cũ của anh thì khỏi, anh đã trả nhiều quá rồi. Anh không nợ nần chi nữa hết.- Em vẫn chưa yên tâm, em còn lo lắm. Mình chưa đặt chân lên xứ Canada mà.- Đúng vậy, nhưng anh cảm thấy phấn khởi lắm.Có tiếng ồn ào từ bên ngoài vọng vào và tiếng gõ cửa làm Elisa hồi hộp, đứng lên mở cửa.Siméon đang đứng với một tín đồ khác và ông giới thiệu anh ta tên là Phinéas Flascher. Đó là một chàng thanh niên cao lớn nhưng gầy như một cái sào, mái tóc đỏ hoe, khuôn mặt sắc sảo, lanh lợi, khác với vẻ bình thản, trầm lặng và hầu như thoát tục của ông Siméon. Họ giống nhau ở cách phục sức và vẻ niềm nở, chân thành đặc biệt của giáo phái Quakers.- Georges ơi! Phinéas vừa được biết một tin quan trọng, liên quan đến số phận vợ chồng anh, một điều đáng lo.- Tình trạng này, chúng ta chỉ nên ngủ với một mắt và một tai thôi. Đúng vậy, đêm vừa qua tôi đến một quán rượu nhỏ nằm riêng biệt bên kia đường. Lúc ấy, vì quá nhọc, nên tôi nằm dài trong một góc trên đống bao tải, đắp lên mình tấm da bò trong lúc chờ họ dọn chỗ ngủ cho tôi, và tôi đang thiu thiu ngủ...- Với một mắt và một tai thôi chứ, Phénias?Giọng ông Siméon cất lên trang nghiêm, tuy lời nói có vẻ như khôi hài.- Không, tôi ngủ thật sự, ngủ mê mệt trong vòng vài tiếng đồng hồ chi đó. Vì quá mệt mà. Khi tôi giật mình, tôi thấy một nhóm đàn ông vây quanh bàn ăn uống, trò chuyện. Vì loáng thoáng nghe chúng bàn tán đến giáo phái Quakers tôi mới bắt đầu chú ý. Một tên có vẻ hậm hực bảo: “Tôi đoán không sai đâu, tụi nó trốn trong làng bọn Quakers”. Thì ra bọn họ đang bàn về vợ chồng anh Georges. Tôi lắng nghe kỹ mọi chi tiết kế hoạch của chúng dự trù. Trước hết, chúng sẽ bắt anh trả về cho chủ cũ ở Kentucky, đặng ông ta trừng phạt anh thích đáng làm gương cho những nô lệ nào chấp chới định trốn. Hai tên khác trong bọn thì bắt chị Elisa đến Nouvelle Orléans bán, chúng hy vọng sẽ không dưới một ngàn sáu hay ngàn tám đô la. Thằng bé thì trả về cho lão buôn người. Anh Jim và mẹ anh ấy cũng trả lại cho chủ ở Kentucky. Chúng bàn sẽ đưa theo hai cảnh sát viên ở ngôi làng kế làng ta lúc ập vào bắt các bạn... À! Chị Elisa sẽ được đưa ra tòa, có một tên nhỏ thó nhất trong bọn có giọng nói nhỏ nhẹ sẽ đứng ra nhận là chị thuộc quyền hắn. Chúng còn đoán rằng các bạn sẽ đi hướng nào. Phần chúng, chúng có khoảng bảy tám tên trong việc săn đuổi này, bây giờ chúng ta tính sao đây?Tiết lộ bất ngờ đó làm ai nấy sững sờ giây lâu. Người nào cũng đờ ra như tượng gỗ. Bà Rachel với hai bàn tay đầy bột trắng, vẻ mặt ái ngại lo lắng. Ông Siméon thì im lặng dáng bộ suy nghĩ; Elisa ôm chặt chồng, đầu gục vào ngực anh, chết lặng. Phần Georges, anh siết chặt hai nắm tay, mắt anh tóe lửa.Elisa như sực tỉnh, hỏi bằng giọng nghẹn ngào:- Harris, ta sẽ làm sao đây?- Tôi biết, tôi biết tôi phải làm gì.Miệng cương quyết, anh bỏ vào phòng ngủ, mắt nhìn những khẩu súng, Phinéas lắc đầu, nhìn theo Georges và nói với Siméon:- Anh ấy làm vậy có nên không?- Được lắm chứ! - Siméon vẫn giọng từ tốn - Nhưng tôi hy vọng là các bạn sẽ không phải buộc lòng dùng đến những thứ ấy, trừ khi...- Tôi không muốn quý vị liên lụy trong vụ này. Chỉ cần các ông cho tôi mượn một cỗ xe và chỉ cho tôi đường đi. Tôi đích thân đánh xe, Jim có một sức mạnh phi thường. Anh ấy can đảm lắm, tôi cũng vậy. Sự tuyệt vọng và cái chết khiến chúng tôi đủ sức vượt qua tất cả mọi trở ngại.- Tốt lắm, anh bạn ạ! Nhưng với tất cả liều lĩnh can đảm cũng chưa đủ đâu. Anh cần một người hướng dẫn thạo đường. Phần anh thì lo chiến đấu...- Nhưng tôi không muốn anh rước họa vào thân.- Rước họa vào thân? Tai họa nào dám đến với tôi, đừng giỡn chứ, bạn!Giọng Phinéas hài hước. Siméon nói:- Phinéas rất thuộc đường, lại khôn ngoan và lanh trí. Anh ấy giúp anh là phải lắm, tốt lắm, Georges ạ!Thật vậy: Phinéas là một tay lão luyện về nghề săn bắn, băng rừng tài tình, thú rừng mà gặp anh thì khó lòng thoát khỏi; ngang tàng, liều lĩnh nhưng vì phải lòng một cô gái thuộc giáo phái Quakers, anh ta chịu khép mình vào kỷ luật, gia nhập tập thể này. Hiện nay, anh ta là một tín đồ xứng đáng tuy nhiên lâu lâu vẫn bị khiển trách về một vài thói tật vong mạng của nếp sống cũ, song được cái anh ta biết phục thiện.Bà Rachel tươi cười bảo:- Phinéas có tật ưa xông xáo vào chỗ nguy hiểm, nhưng không sao, ta biết là con tim anh bị ràng buộc...- Chúng ta đi ngay chứ?Georges hỏi. Phinéas nói:- Tôi thức giấc từ lúc bốn giờ chiều và đi liền một mạch về đây, gần như không ngừng để thở. Nếu bọn săn người theo đúng kế hoạch đã bàn thì ta có cỡ ba bốn tiếng đồng hồ để lên đường trước chúng. Chúng ta phải thận trọng không nên rời làng trước khi đêm xuống, vì ra đi lúc này sẽ có cuộc tiễn đưa kỳ quái, lỉnh kỉnh của dân làng, mất thì giờ và bất tiện, để lộ tông tích. Hai giờ nữa sẽ khởi hành. Tôi sẽ đi tìm bạn tôi, anh Michael Cross để nhờ anh ta cỡi ngựa đi trước dò đường và báo động cho ta nếu có gì bất trắc. Cũng cần tin cho Jim và mẹ anh ấy hay đặng chuẩn bị sẵn sàng và săn sóc ngựa. Tôi hy vọng ta sẽ đến trạm nghỉ đầu tiên trước khi chúng rượt kịp ta.Nói xong, anh bước ra khỏi phòng, khép cửa lại ngay. Siméon bảe Georges:- Phinéas là người gan góc, anh ta sẽ làm tất cả để giúp anh, anh hãy yên lòng, Georges ạ!- Tôi vẫn ái ngại làm sao: vì chúng tôi mà các ông có thể... bị nguy.- Thôi, đừng nói mãi câu ấy. Chúng tôi làm gì đều do lương tâm hướng dẫn, không thể khác hơn được. Chống lại bất công là bổn phận của chúng tôi.Ông quay sang vợ:- Bây giờ thì, Rachel ơi, sửa soạn nhanh nhanh lên, đừng để bạn ta đi với cái dạ dày lép kẹp dọc đường.Trong khi bà chủ nhà và đàn con làm bánh, hầm giò heo, quay gà thì vợ chồng Georges ngồi trong gian phòng nhỏ, tay nắm tay, mặt nhìn mặt vì họ nghĩ rằng có thể trong chốc lát đây, họ sẽ bị chia cách mãi mãi, không còn lòng dạ nào mà nghĩ đến gì khác hơn. Chồng bảo vợ:- Elisa em! Những kẻ có tình bạn, có nhà cửa, đất đai, của cải chắc họ không yêu nhau thắm thiết như chúng ta, vì chúng ta chỉ có nhau thôi. Trước khi chưa biết em, anh chỉ thương yêu có mẹ và chị anh, nhưng anh không được gần hai người thân yêu đó. Số phận dành cho người nô lệ là vậy: mẹ bị bán một chỗ, con bị bán chỗ khác, luôn luôn bị hành hạ mà có khi không vì phạm một lỗi lầm gì gì cả. Giờ đây, anh thề sẽ chiến đấu cho đến hơi thở cuối chứ không bao giờ để chúng bắt anh và mẹ con em. Chúng chỉ bắt được mẹ con em khi anh tắt thở, nhất định như vậy đó.Có tiếng gõ cửa và Ruth bước vào:- Tao chạy vội vàng đến đây để đem cho con mày mấy đôi vớ len, ở Canada lạnh lắm đó nghe.Đưa cho Elisa ba đôi vớ xinh xắn tặng Henri xong, cô ta biến mất liền, không đợi nhận tiếng cảm ơn.

*

Một cỗ xe to lớn, kín mít dừng lại trước cửa. Trời đêm mát rợi và lấp lánh đầy sao. Phinéas hăng hái nhảy phóc khỏi xe, sắp xếp chỗ cho những kẻ ra đi. Georges thong thả bước ra, tay bế con, tay nắm chặt tay vợ, bước chân vững chắc, nét mặt cương nghị và nhẫn nại. Rachel và Siméon đi cạnh họ.Siméon bảo những người đã ngồi sẵn trong xe hãy xuống xe để dọn lại chỗ cho đàn bà và con trẻ. Người bước xuống trước là một thanh niên da đen, khuôn mặt có nhiều nét giông giống Georges: quả cảm và liều lĩnh, cũng đầy sức khỏe. Anh ta xuống và đỡ bà mẹ xuống theo, một bà lão gầy guộc, hiền lành, vẻ nhớn nhác như lúc nào cũng sợ bị bắt, bị hành hạ. Georges hỏi anh ta:- Jim, anh có súng không? Anh biết ta phải làm gì nếu bị tấn công chứ?- Sao lại không? Tôi thừa biết mà, đừng lo chi hết. Anh bảo vệ vợ con anh cách nào thì tôi, tôi bảo vệ mẹ tôi cùng cách ấy. Chúng chỉ bắt được bà cụ khi bước qua xác chết của tôi thôi.Jim nói, giọng tự tin, và ưỡn ngực hít một hơi dài bầu không khí thanh khiết vào lồng ngực vạm vỡ. Bà Rachel chen vào:- Này, hai tấm da trâu đây, hãy lót trên băng ngồi. Đêm hôm khó tránh được ổ gà, đường xóc tợn lắm.Elisa bịn rịn chia tay bà Rachel. Ông Siméon đỡ nàng lên xe và nàng ngồi vào một góc với bé Henri, bà lão mẹ Jim ngồi cạnh mẹ con nàng. Georges và Jim ngồi đối diện họ, trên cái băng thô sơ. Phinéas cầm cương ngựa.- Tạm biệt! Chúc các bạn bình yên!Siméon nói to. Cả bọn cùng đáp:- Cảm ơn ông và xin Chúa ban phúc cho gia đình ông.Thế rồi chiếc xe tiến tới trong bóng đêm, mặt đất đóng băng vỡ ra nghe rào rạo dưới bánh xe.

*

Xe xuyên qua rừng bằng con đường mới đắp nửa chừng, băng ngang những cánh đồng rộng bao la, những ngọn đồi rồi xuống thung lũng.Thời khắc trôi qua.Đứa trẻ vô tư đã chìm trong giấc ngủ say sưa trên tay mẹ. Bà cụ da đen khốn khổ nguôi dần sợ hãi và Elisa cũng không chống nổi cơn buồn ngủ kéo đến.Người hứng khởi nhất là Phinéas, anh ta phải thức đánh xe nên luôn luôn tỏ ra hiếu động, hát, huýt sáo - nói cho công bình, những bài hát của anh quả thật không được thanh nhã mấy đối với tín đồ giáo phái Quakers - song người ta phải biết điều một chút, anh cần thức và quên dường dài chứ!Cỡ ba giờ đêm, Georges nhận ra tiếng vó ngựa dồn dập từ xa vọng lại. Anh liền thúc vào hông Phinéas để anh này chú ý ngừng xe nghe ngóng.- Đúng là Michael, tôi nhận ra vó ngựa anh ấy.Phinéas nói và ngẩng lên ngoái về phía sau, vẻ bồn chồn. Từ phía đó, họ trông thấy tận đỉnh đồi một người đàn ông phi ngựa với tốc độ kinh hồn. Phinéas lẩm bẩm:- Chính anh ta! Chắc có tin đây.Lập tức, Jim và Georges nhảy xuống xe, yên lặng hướng mắt về phía người đưa tin, ngóng đợi. Người này phi ngựa thật nhanh, một lùm cây che khuất người ngựa trong giây lát rồi lại hiện ra, lộ rõ dần và tiếng vó ngựa vang lên gấp rút. Sau cùng, anh ta dừng lại trên một gò đất cao, vừa tầm tiếng gọi. Phinéas kêu to và Michael trả lời:- Đúng, tao đây! Phinéas, tao chạy như bay để gặp tụi mày đây.- Có gì lạ không?- Sao lại không? Nghe đây: bọn nó ở sau lưng đó nghe, cả bầy, hàng chục đứa chứ không phải ít đâu, chúng sặc nồng mùi rượu, hung hăng như những con sói đói.Michael chưa dứt lời thì một cơn gió thổi tốc đến và đưa lại tai họ nhiều tiếng vó ngựa dồn dập. Phinéas la to:- Lên xe mau! Nếu các anh muốn chiến đấu. Dịp đó tới rồi đây! Nhưng hãy chờ tôi tìm một địa thế thuận tiện.Hai người nhanh nhẹn lên xe, Phinéas thúc ngựa phi nhanh, bên cạnh là con ngựa nhỏ bé nhưng cũng nhanh không kém. Bọn đàn bà nín thở, khiếp sợ vì đã nhìn thấy từ xa một bóng người in bóng nâu đậm trên nền trời mờ sáng của ban mai.Vượt qua một ngọn đồi, bọn săn người đã thấy bóng cái xe phía trước, rất dễ nhận ra nhờ màu trắng của tấm bạt che nổi bật lên. Nhiều tiếng la đắc thắng của bọn săn đuổi vang dậy, làm như chúng đã tóm được họ trong tay rồi vậy.Elisa ôm chặt con trai vào lòng, bà cụ già thì không ngớt cầu nguyện. Họ chia chung một kinh hoàng không bút nào tả xiết.Jim và Georges nghiến răng, tay ghì chặt khẩu súng chỉ chực nhả đạn vào bọn săn người.Kẻ thù rút ngắn dần khoảng cách, chiếc xe đột ngột quẹo ngang và dừng lại sau một đống chất ngất những táng đá to lớn chồng lên nhau, ngổn ngang nổi bặt giữa một vùng đất bao la bằng phẳng. Cái kim tự tháp này lẻ loi, sừng sững giữa bầu trời trong sáng có vẻ như dành cho những kẻ cùng đường một chỗ nấp bất khả xâm phạm. Phinéas thông thạo địa thế vùng này như một phụ nữ thuộc đường ra chợ. Anh thường tạt ngang qua đây trong những bận đi săn bắn. Anh cho đó là chỗ nấp tốt và nóng nảy thúc ngựa phi thật gấp.- Chúng ta ngừng lại đây tìm chỗ nấp an toàn. Tất cả xuống xe và theo tôi leo lên những tảng đá này.Anh ta nhảy khỏi xe đoạn ra lệnh tiếp:- Michael! Hãy cột ngựa anh vào xe và đánh xe đến ngay nhà Amariah, cho ông ấy hay mọi chuyện rồi đưa ông và những người trong trại ông ta đến đây ngay! Tụi khốn sẽ biết tay ta!Trong nháy mắt, mọi người tuân theo lời Phinéas. Anh đón lấy bé Henri và bảo các bạn trèo lên các tảng đá theo chân anh. Anh ta nói khích vài câu để mọi người cố gắng, nhất là hai phụ nữ. Quả nhiên, chỉ vài phút, cả bọn đã trèo lên lưng chừng khối đá trong khi Machael lo cột ngựa mình vào chung với cỗ xe và dong cương chạy đi.Phinéas luôn miệng thúc giục và với sự hướng dẫn thành thạo của anh, dưới ánh sáng lẫn lộn của các vì sao và bình minh, họ nhận ra một cái khe hẹp nhưng vừa một người qua, dẫn vào trong một hốc đá. Phinéas nói:- Đây là một trong những cái hang chúng tôi vẫn nghỉ chân sau khi săn.Anh nhảy loi choi như một con dê, từ tảng đá này sang tảng đá kia, đứa bé được anh giữ chặt trong tay. Kế anh là Jim cõng mẹ trên lưng và sau rốt là vợ chồng Elisa.Đoàn người ngựa đã đến dưới chân đống đá và cũng lục tục xuống ngựa, vừa cãi cọ nhắng lên vừa chửi thề.Bên trên chúng là những kẻ mà chúng săn đuổi tiến vào các khe hẹp nhìn thấy vừa rồi. Bất chợt hiện ra trước mặt họ một cái hố rộng cỡ ba bộ và sáu khoảng ba chục bộ, ngăn đôi những tảng đá, hai bờ vực thẳng đứng như bức thành của một lâu đài. Phinéas bình tĩnh nhảy qua hố thật dễ dàng và đặt đứa bé lên một tấm thảm rêu trắng mịn.- Nào, các bạn nhảy qua đây! Bên này là sự sống...Từng người một băng mình nhảy qua. Không ai bảo ai, họ cùng nấp sau một vách đá, khuất tầm mắt bọn săn người từ dưới nhìn lên.- Tốt lắm! Bây giờ chúng ta cứ yên vị tại đây!Phinéas nói và thò đầu ra khỏi các vách đá sừng sững để quan sát bọn người phía dưới. Bọn này cũng đang kiếm cách leo lên.- Bọn chúng rất có thể bắt được chúng ta nếu chúng muốn, nhưng bắt buộc chúng phải tiến vào khe đá từng tên một, vừa tầm súng của ta. Các bạn đồng ý không?- Vâng! Nhưng đến đây là phần việc của chúng tôi. Anh hãy để chúng tôi chiến đấu và nhận lấy hậu quả việc này.- Không ai giành đâu mà nói mãi? Nhưng cũng để cho tôi chứng kiến chứ? Tôi hứa chỉ đứng xem thôi, chịu không? - Phinéas khôi hài - Kìa! Coi chúng ung dung chưa: chúng ngẩng đầu cao lên y như bầy gà mái sắp nhảy lên ổ vậy. Này, Georges! Ta có nên cho chúng vài lời cảnh cáo trước khi ra tay chứ? Ta hành động đường đường chính chính mà? Cho chúng hay là ta chỉ hạ chúng nếu chúng ngoan cố liều lĩnh tiến vào đây chứ?Georges gật đầu tỏ vẻ đồng ý với lời Phinéas.Hai cảnh sát viên với sự hỗ trợ của toán người tay sai bọn buôn nô lệ hung hăng tiến lên - Than ơi, họ bị mua chuộc chỉ bằng vài cốc rượu.- Này Tom! Bầy thỏ của ta coi bộ ngoan há? Chúng sắp chui vô rọ hết rồi.- Đúng vậy! Chúng ở trên kia, một bầy chung nhau, ta leo lên, thế là chúng phải xuống bằng ngả này, chúng đâu có thể xuống bằng ngả nào khác?- Coi chừng đó Tom ơi! Có thể chúng nấp sau những tảng đá bắn vào ta à! Và nếu thế thì... chúng ta chết ráo chứ không chơi đâu.- Bậy bạ! Mày thì lúc nào cũng nghĩ đến chuyện chết chóc, tụi da đen nhát như thỏ ấy, sợ gì?Gã tên Tom át lời bạn, giọng hùng hổ. Một tên cãi lại liền.- Trời ơi! Ta có quyền nghi ngờ chứ, bạn? Vả lại, bắt chúng thì lợi lộc gì? Bọn da đen... hừ, đừng có coi thường chúng. Đôi lúc chúng cũng can đảm, đừng tưởng chơi. Anh cứ hay nói tướng, làm sao không lo ngại: mỗi người chỉ có một mạng, không lo sao được? Rủi chết ai chịu cho? Anh chết thay tôi được không? Giỡn hoài.Đột nhiên, Georges xuất hiện trên một tảng đá, giọng bình thản, rõ ràng:- Này, các ông kia! Các ông là ai và muốn gì?- Tao, tao đuổi bắt một bọn da đen trốn chủ. Georges Harris, Élisa Harris và con trai chúng, thằng bé Henri, thằng Jim với mụ mẹ già của nó nữa. Chúng tao thừa hành pháp luật. Có cảnh sát đi với chúng tao và một tờ trát đàng hoàng. Chúng tao có nhiệm vụ bắt tụi bay. Biết điều, biết thân thì chui đầu ra, đầu hàng đi! Mày là Harris phải không?- Đúng! Tôi là Harris, nô lệ ở Kentucky, nhưng chuyện đó qua rồi. Giờ đây, tôi ở trên phần đất tự do, tôi là người tự do. Tôi giữ vợ và con tôi. Anh Jim cũng có mặt tại đây. Chúng tôi có vũ khí. Nếu các anh muốn bắt chúng tôi thì cứ lên đây. Nhưng nhớ là cứ một người tiến lên sẽ lãnh tức thì một viên đạn và cứ thế tiếp tục cho đến người cuối cùng...- Chà! Bảnh quá ta! Nói như một công dân da trắng không bằng! Nghe đây bạn! Chúng ta là kẻ thừa hành luật pháp, còn bạn, bạn là cái thớ gì? Bạn là tên nô lệ trốn chui trốn nhủi như lươn... Thôi đi, đừng giỡn không đúng cách, bạn ơi! Bạn cùng đường rồi, tất cả các bạn đều cùng đường rồi. Nghe lời tụi này đi cho êm thắm.Một tên lùn, bé loắt choắt thêm:- Đúng, trước sau gì cũng nạp mạng, thì tốt hơn nên nạp mạng ngay đi cho vui vẻ...- Tôi thừa biết là luật pháp đứng về phía các anh. Các anh muốn bắt vợ tôi để đem bán ở Nouvelles Orléans, các anh muốn bày con tôi ở chợ như bày một con bò chờ khách đến. Các anh muốn bắt mẹ Jim để trả lại cho mụ chủ tàn ác, đặng mụ ta hành hạ bà già, vì mụ không thể hành hạ con bà. Cả tôi và Jim nữa, các anh cũng muốn chúng tôi bị chà đạp dưới gót chân những kẻ mà các anh gọi là chủ nhân của chúng tôi. Nhưng còn khó lắm. Tôi không cần thứ luật pháp bất nhân, bất công của các anh. Chúng tôi đây! Chúng tôi ở dưới bầu trời tự do của Thiên Chúa, chúng tôi tự coi mình cũng tự do như các anh. Chúng tôi xin thề là sẽ chiến đấu vì sự tự do này hay là chịu chết, vậy thôi! Có gan, cứ lên đây! Nếu còn chút lương tri, các anh phải...Georges nói, giọng sang sảng, cương quyết, tin tưởng, anh đứng thẳng người giữa vừng ánh sáng, trên tảng đá, oai nghi như pho tượng cổ. Những tia nắng chiếu rọi lên khuôn mặt rắn rỏi của anh, can đảm và uất hận cũng như sự tuyệt vọng bùng lên như ngọn lửa trong tia nhìn sáng quắc. Hai tay giơ cao lên, như anh muốn kêu gọi bọn săn người nhớ đến lời Chúa phán về sự bình đẳng giữa con người với con người.Thái độ, ánh mắt, giọng nói của anh, tất cả những gì xảy ra khiến đám người bên dưới tiêu tán đi một phần hăng hái của lúc lên yên, chúng đứng ngớ ra một lát khá lâu. Những lời vừa thốt ra như có một sức mạnh vô hình thôi miên chúng, dù chúng vốn là bọn vô lại, thô lỗ nhất. Chúng cảm thấy xao xuyến, cả bọn cùng cảm thấy thế, trừ một tên: Marks. Hắn không xao động mảy may. Trong khi các bạn hắn theo dõi thái độ của Georges và như bị lôi cuốn vì những lời lẽ quả cảm đó thì hắn rút súng chĩa vào anh, nói trong lúc bóp cò súng:- Đừng có nghe làm chi cho mệt. Cách tốt nhất là thịt thằng đen này đi cho yên!Georges nhảy lùi lại một bước. Elisa bật lên một tiếng kêu thảng thốt, viên đạn lướt sát mái tóc người chồng và phớt ngang má người vợ, rồi ghim vào một tảng đá. Georges trấn an Elisa:- Không sao đâu, em đừng sợ.- Quả là một bọn đê tiện. Nhưng cũng do lỗi anh, thay vì nói dài, anh nên vắn tắt rồi nấp liền mà nghênh tiếp chúng chứ!Phinéas nói. Bây giờ thì không còn nói năng kêu gọi gì nữa. Đôi bên sửa soạn chiến đấu.- Jim, coi chừng! Hãy nhắm kỹ ở ngõ vào, tên đầu tiên để đó cho tôi, phần anh tên thứ hai. Phải nhớ: mỗi viên đạn phải làm ngã gục một tên, không nên phí phạm.- Nhưng rủi anh bắn hụt thì sao?- Không đâu. Tôi sẽ chỉ bắn trúng.Georges nói một cách tự tin. Phinéas lẩm bẩm một mình:- Anh chàng thật đúng là một người bất khuất.Bên dưới, sau phát súng của Marks, cả bọn lao xao:- Marks, anh hạ được một thằng rồi, nghe có tiếng la.- Tới phần tao - Tom Loker hăng hái - Tao sẽ hạ thằng kế tiếp. Chúng có gì là ghê gớm? Tao sẽ hạ chúng liền tức thì à! Đứa nào theo tao không?Nói xong, gã hăm hở leo lên những tảng đá nhanh như cheo. Georges nghe rõ ràng những lời huyênh hoang đó, anh im lặng hướng mũi súng về phía khe đá, nơi hắn sắp tiến lên. Tên thứ hai tiến theo Locker, bọn đi sau xô đẩy những tên phía trước trong khi vài tên phía trước cố trì hoãn. Càng lúc, chúng càng gần hơn, không bao lâu bóng chúng xuất hiện ở bờ hố.Georges nổ súng, viên đạn xuyên qua hông Tom Locker, hắn rú lên như một con bò mộng, băng mình qua khoảng trống của cái hố và rơi xuống một táng đắ phẳng lì. Phinéas tức thì lao mình tới, giơ đôi cánh tay hộ pháp ra, xô mạnh gã một cái, miệng la lên:- Này bạn, chúng tôi không cần anh lên tận trên này.Locker rơi tõm xuống hố, lăn tròn theo triền dốc giữa những cành cây, bụi rậm, những mỏm đá chìa ra; cũng may là nhờ những vật này cản lại, nếu không chắc gã lăn tuột xuống vực sâu, mất mạng như chơi. Nhờ vây, gã được chặn lại giữa lưng chừng hố. Gã nằm thẳng đờ, rên rỉ thảm thiết, mất hết hùng khí.- Cha chả! Tụi quỷ này hăng chứ chơi đâu!Marks vừa nói vừa nhanh nhẹn tháo lui khỏi khe đá, nhanh nhẹn còn hơn khi tiến vào rất nhiều. Cả đám co giò chạy theo sau, một cảnh sát khá mập mạp chạy muốn hụt hơi. Marks ra lệnh:- Này các bạn! Hãy vòng xuống dưới kia mà kéo Locker lên, anh ta bị thương đó nghe! Phần tôi, tôi đi lấy ngựa và kiếm thêm người tiếp viện.Hai ba tiếng xầm xì phản đối, nhưng Marks giả điếc, lên ngựa lủi tức thì, bỏ cả bọn lại như rắn không đầu. Một tên phát khùng lên, chửi thề ỏm tỏi và tên khác phân bua:- Đồ thứ chết nhát! Cầm đầu cái kiểu chó gì vậy chứ? Nó kêu tụi mình đi theo mà giờ lại bỏ nửa chừng, lo tẩu thoát một mình.- Giờ tính sao đây? Đứng đó mà trách móc ích gì?- Phải! Lo cứu thằng Loker!Lần theo hướng có tiếng rên rỉ phát ra, cả bọn vạch cành cây, bụi rậm, chúng đem được Loker xuống đáy hố. Nằm thẳng đơ như cái xác, tuy vậy, miệng anh ta không ngớt chửi thề và rên la. Một tên can:- Thôi đi ông tướng! Ông la hét hoài chỉ thêm mất máu, dễ chết lắm à!- Đỡ tao dậy, đỡ... mau! Thằng Quakers hèn hạ! Không có nó, tao đã liệng xác tụi kia xuống vực hết rồi... Để rồi chúng biết tay tao!Cả bọn hì hục hồi lâu mới khiêng gã lên vai, trở lên, đến chỗ bầy ngựa.Locker vẫn tía lia miệng:- Tụi bay chỉ cần đưa tao ra khỏi đây chừng một dặm, tới chỗ quán rượu... Cho tao xin cái khăn tay, cái giẻ gì cũng được, để tao đắp lên vết thương cầm máu, coi!Từ trên cao, nhìn xuyên qua khe đá, Georges thấy bọn chúng cố gắng để giúp Locker ngồi lên yên ngựa, thân hình gã xiêu vẹo như thể không có xương sống và sau nhiều lần cố gắng một cách vô ích, gã lại bổ nhào xuống đất. Elisa thở dài, đáng thương xót:- Em hy vọng ông ta không chết...Nàng nói trong lúc cả bọn lặng im theo dõi cảnh tượng phía dưới. Phinéas bảo:- Hạng như thế nên chết hơn là sống.- Nhưng sau khi chết, sẽ còn bị sự phán xét.Lời Elisa. Bà cụ từ nãy giờ cầu nguyện cũng lên tiếng:- Linh hồn gã sẽ phải vào cửa địa ngục.Phinéas thực tế hơn:- Tôi đám cá là bọn kia sẽ bỏ thằng Loker này lại cho coi.Quả nhiên, lời Phinéas nói đúng: cả bọn bàn cãi xì xào một lát rồi nhảy lên ngựa rút lui, bỏ mình Loker ở lại.Đợi chúng đi khuất, Phinéas đề nghị:- Thôi, chúng ta trở xuống. Tôi đã nói với Michael đến trại cầu cứu và trở lại đây với cỗ xe, nhưng tôi nghĩ là chúng ta có thể đi bộ một khoảng trong lúc chờ ảnh trở lại. Nãy giờ đứng một chỗ cuồng chân quá, bây giờ hãy còn sớm. Chúng ta chỉ còn cách trại cỡ hai dặm đường, nếu không có gì trở ngại trong đêm nay, chúng ta có thể đi xa.Một lúc sau, Phinéas thấy chiếc xe trở lại với những người bạn.- Tốt lắm! Michael, Stéphen và Amariah... Lúc này coi như chúng ta đã thực sự an toàn, sắp đi đến đích rồi.Elisa nói:- Chúng ta hãy dừng lại một chút, hãy làm một cái gì giúp đỡ người đàn ông khốn khổ đang rên rỉ ở kia, tội nghiệp...- Đó là bổn phận của chúng ta, những người có đạo. Chúng ta hãy khiêng hắn lên xe và chở theo ta.- Và chúng ta sẽ săn sóc hắn bằng những bàn tay của tín đồ Quakers.Phinéas nói:- Được lắm! Tôi không phản đối việc này. Khiêng hắn lên.Phinéas, nhờ kinh nghiệm săn bắn và phiêu bạt nên có được chút ít hiểu biết về cách săn sóc vết thương, quỳ xuống bên kẻ bị thương và chăm chú quan sát.Tom nói với giọng yếu ớt:- Phải mày đó không, Marks?- Không, không phải gã - Phinéas nói - gã lo lắng cho mạng sống gã hơn là của bạn... Gã đã bỏ đi từ lâu rồi!- Tôi tưởng là đã chết rồi chứ! - Tom nói - Bạn bè thật chó má, nó bỏ rơi tôi! Bà già tôi vẫn thường nói là cuộc đời tôi sẽ kết thúc như thế này, mà tôi không chịu nghe...- Bạn bớt giận! - Phinéas nói - đừng cử động mạnh. Bạn sẽ chết nếu không cầm được máu.Tom nói thật yếu:- Chính anh đã xô tôi?- Nếu tôi không làm vậy, thì chính bạn lại sẽ xô chúng tôi, bạn hiểu chứ? - Phinéas vừa băng vết thương vừa nói - Này, này, để yên tôi băng bó cho; chúng tôi đây, chúng tôi không có âm mưu gì mờ ám cả. Chúng tôi chỉ tự vệ thôi. Chúng tôi sẽ đưa bạn về một ngôi nhà, nơi đó người ta sẽ chăm sóc bạn như chính mẹ bạn săn sóc bạn vậy.Tom mệt nhọc rên rỉ và đôi mắt hắn ríu lại...Trong khi đó Michael đứng bên cỗ xe: cả bọn kéo băng ngồi ra, xếp đôi những tấm da trâu lại, để chúng về một phía, và bốn người đàn ông khiêng Tom đặt nằm trên xe. Gã hoàn toàn bất tỉnh. Bà lão da đen sốt sắng ngồi trên sàn xe và nâng đầu của kẻ bị thương gác trên gối bà. Elisa, Georges và Jim ngồi dồn bên nhau, tiếp tục lên đường.Georges hỏi Phinéas khi xe bắt đầu lăn bánh:- Anh thấy gã ra sao?- Đỡ lắm, viên đạn chỉ trúng thịt thôi, nhưng cái té mới nặng. Gã đã bị mất nhiều máu, điều này làm gã kiệt sức và mất hết cam đảm. Gã sẽ bình phục và nhờ đó có thể gã sẽ mở mắt ra, hiểu biết hơn.- Chúng ta sẽ làm gì cho gã?Georges hỏi.- Chúng ta sẽ đưa gã về nhà Amariah! Ở đấy có bà cụ Stephen, đó là một bà y tá giỏi nhất vùng... Trong vòng 15 ngày, bà sẽ chữa gã bình phục.Một giờ đồng hồ sau, cả bọn đến một ngôi trại xinh xắn, một bữa ăn thịnh soạn đang chờ họ. Tom được đặt nằm cẩn thận trên một chiếc giường sạch sẽ và êm ái hơn những nơi mà gã thường đặt lưng, vết thương gã được rịt thuốc và băng bó lại. Như một đứa trẻ mệt nhọc, gã uể oải mở mắt nhìn chăm chăm những tấm màn cửa sổ, rồi nhìn những kẻ mà gã muốn sát hại, nhưng giờ đây lại tận tình săn sóc gã. Rồi gã tỉnh táo hẳn khi nhớ đến lũ bạn vô lương, nhớ đến lời mẹ, và gã buông tiếng thở dài...