Người dịch: Sơn Lê
Chương 30
Thần dân mới

Để bà Thổ ti Nhung Cống giành được thắng lợi là chuyện nên làm và tôi đã làm.
Theo đấy, tôi chuẩn bị làm những việc khác.
Thoạt đầu tôi đã nói, anh tôi không nên xây dựng công sự trên biên giới. Cơ ngơi nhà Mạch Kỳ đã là một công sự rồi, ấy là cái kiến trúc được làm vào thời nhà Mạch Kỳ hay bị đánh, là kiến trúc của cái thời không có súng máy, không có lựu đạn, không có pháo lớn.Thời đại đã đổi thay, phong thuỷ đã chuỷên dịch. Nhà Mạch Kỳ không còn như xưa chỉ lo người khác tấn công. Cho dù ở trên biên giới cũng không có gì phải lo. Lúc này đến lượt người khác phải lo.Tôi chỉ làm cái việc nhúng tay vào chuyện hai bên đánh nhau, mà đã xác định kết quả thắng thua từ trước. Hai Thổ ti láng giềng trên biên giới phía bắc vào cuộc chiến tranh không mong muốn. Làm như vậy với chúng tôi không quá phí sức, chỉ chờ người của Thổ ti Nhung Cống đến, cho ngựa của họ thồ thóc lúa, bổ sung một ít đạn dược cho những tay giữ súng máy là được.Tình thế thuận lợi, tâm tư cũng ổn, chỉ có thằng ngốc là thông minh hơn mọi khi, bất cứ một động tác nào cũng rất hay.
Thôi được, làm cái chuyện mà tôi muốn làm.
Tôi bảo Trác Mã đặt năm cái nồi to bên bờ sông. Gạo đổ vào nồi, cho một ít muối, cho thêm một ít mỡ bò cũ, nấu sôi, mùi thơm theo gió lan toả khắp một vùng.Tôi phát lệnh bố thí cho những người dân bị đói. Chỉ không đầy nửa ngày, những những đói bỏ đi một thời gian nay lại kéo đến. Họ đến và nằm bên bờ sông cách chỗ chúng tôi không xa, hình như họ chỉ muốn chứng minh mùi thơm từ những nồi cơm kia là thoả mãn lắm rồi. Vẫn là Trác Mã dùng thìa để xúc, cô ta kêu to "Những người ngủ chưa được ăn gì, hãy dậy cả đi nào!"
Họ đứng lên, lê bước như người mộng du đến bên bờ sông.
Trác Mã xúc cho mỗi người một thìa to cơm nấu với mỡ bò.
Lúc này Trác Mã cũng nếm thử một chút quyền lực.Tôi nghĩ, cô ta thích vậy, nếu không, cô ta mồ hôi ra như tắm mà vẫn không chịu buông cái thìa xúc cơm. Cái cảm giác tuyệt diệu ấy sẽ không thể có đối với Trác Mã đầu bếp của nhà Thổ ti. Chỉ có đi với tôi cô mới có thể được vung cái thìa xới cơm trông rất phong độ trước những cặp mắt đói lả đang nhìn theo.
"Mỗi người một thìa, không hơn không kém". Cô luôn miệng kêu lên. "Những ai ăn bữa này còn muốn ăn bữa nữa, đều phải đi làm, làm việc cho cậu chủ nhân từ của chúng tôi".
Dân của Thổ ti La Tuyết Ba được ăn và họ đi làm cho tôi.
Theo ý tôi, ông quản gia chỉ huy những người ấy phá một phía tường của khu công sự. Như vậy, buổi sáng hễ nắng lên là chiếu ngay vào chỗ cô tôi. Đồng thời, toà kiến trúc này có một cái sân mở ra bên ngoài, nối liền với cả cánh đồng rộng mênh mông. Ông quản gia thọt dùng gạch của bức tường phá ra, định xây một bức tường khác.Tôi không đồng ý vì không cần thiết.Tôi muốn nhìn cảnh tượng tương lai, nhưng ở một chỗ nào đấy trước cổng có một bức tường chắn lại, chẳng khác nào không thấy gì.Tôi hỏi ông ta "Ông không thấy cảnh tượng tương lai à?"
"Tôi có thấy" ông ta nói.
"Vậy ông thấy những gì?"
"Có thể dùng súng máy giết chết những kẻ tấn công ngay trên vùng đất rộng, ví dụ kỵ binh xung phong".
Tôi cười ha hả. Đúng vậy, súng máy dễ dàng tiêu diệt những kẻ liều lĩnh tấn công chúng tôi như tiêu diệt một bầy cừu. Nhưng tôi không nghĩ thế.Thuốc phiện làm cho nhà Mạch Kỳ giàu lên, có súng máy.Thuốc phiện làm cho các Thổ ti khác gặp thảm hoạ. Ở đây có chuyện may rủi. Đã như thế việc gì phải vây kín bốn chúng quanh để giam mình ở trong. Chỉ cần bốn năm ngày, một phía tường của toà kiến trúc không còn, không còn ra công sự, mà chỉ là một toà nhà lớn, một kiến trúc hùng vĩ.Trác Mã hỏi tôi có thổi cơm nữa không.Tôi bảo phải nấu tiếp năm hôm nữa.Trong năm ngày ấy người đói đến ăn cơm đã chuỷên gạch đá của bức tường, ném tất cả xuống sông. Nước sông làm cho những tảng tường đất tan ra, trôi đi, hoà vào dòng nước mấy hôm liền. Cuối cùng, đất không còn, chỉ còn đá chìm sâu dưới đáy nước long lanh, nước nổi bọt, tạo thành những con sóng. Đúng vậy, đáy sông có đá mới là sông.Tôi tự nhủ, nước sông được lắng trong.
Nhưng tôi chưa kịp nhìn dòng nước thì chợt giật mình bởi cảnh tượng trước mắt.
Những người đói tham gia phá dỡ bức tường đứng chật mảnh sân vừa mở rộng ra phía cánh đồng. Xong việc, Trác Mã gọi người cất những cái nồi lớn thổi cơm bố thí ở bờ sông. Những người đói đã đi khỏi đây mấy hôm, tôi cứ nghĩ họ không còn quay lại, nhưng họ về đem tất cả người nhà đến. Những người dân đói đứng đầy sân còn tràn cả ra bên ngoài, đứng chật thảm cỏ nối từ nhà ra đến bờ sông.Tôi vừa xuất hiện thì cả khối người kia cùng quỳ rạp xuống.
Chưa bao giờ tôi thấy người ta tụ tập đông như thế. Đông người, tất nhiên họ không có việc gì làm mà cũng tạo thành một áp lực lớn.
Ông quản gia hỏi tôi phải làm thế nào.
 Tôi nói cũng không biết phải làm thế nào.
Họ ngồi đen đặc ở bên ngoài. Lúc tôi không có mặt, họ ngồi hoặc đứng, nhưng khi tôi xuất hiện, họ quỳ cả xuống. Lúc này tôi ân hận vì đã tháo dỡ bức tường. Một ngày, hai ngày sau, họ vẫn ở ngoài kia, không được ăn gì. Đói, họ lại ra sông uống nước. Bình thường, người uống rất ít nước. Chỉ có bò, ngựa mới vục đầu xuống mà uống, uống cho đến khi thở không ra hơi, cho đến khi no căng, nước óc ách trong bụng mới thôi. Những người này cũng uống như bò như ngựa. Nằm mơ tôi còn nghe thấy tiếng thở phì phò của những người bị sặc nước, nghe tiếng nước óc ách trong bụng. Họ không muốn quấy rầy một người tốt như tôi, nếu không, họ sẽ không ôm bụng đi lại cẩn thận như vậy. Sang ngày thứ ba, có một số người ra sông, vừa quỳ xuống thì đầu đã gục xuống nước, không còn đứng dậy nổi. Đầu gối quỳ trong dòng nước, bất động. Chỉ chừng nửa ngày, người trương như cái bao chứa đầy khí, chậm trôi theo dòng nước. Những người không ra bờ sông cũng chết, người chết được khiêng ra sông giao cho dòng nước, đưa về tận chân trời xa.
Thấy đấy, dân của Thổ ti La Tuyết Ba đều là những người tốt.Trong bước đường cùng bi thảm họ vẫn không kêu một tiếng mà chỉ hy vọng vào lòng tốt của người khác không phải là chủ của họ.
Tôi là người tốt ấy.
Suốt ba ngày, không một hạt gạo nào của tôi lọt ra ngoài, nhưng họ không oán trách gì, tôi không phải là chủ của họ, không có gì để họ phải oán trách. Lúc họ mới đến còn lầm rầm tiếng cầu nguyện. Đến lúc này thì tất cả đều dừng lại, chỉ có người lần lượt chết. Người chết trôi dưới nước, bị nắng thiêu, trương phình biến thành những cái bao căng tròn, trôi theo dòng nước. Buổi tối ngày thứ ba, tôi bắt đầu gặp những cơn ác mộng. Sáng sớm ngày thứ tư, chưa kịp mở mắt thì tôi đã biết họ vẫn ngồi ngoài kia, đầu ướt sương đêm. Bấy nhiêu người lặng im tụ tập tạo nên sự tĩnh lặng khác thường, có thể tạo nên áp lực to lớn.
Tôi kêu lên "Không chịu nổi nữa rồi, không chịu nổi!"
Tôi có nhiều cái ăn ngon, nên có đủ sức khoẻ.Trong sương sớm, tiếng tôi vang xa. Những người dân đói lả đang gục đầu giữa hai đầu gối, bỗng ngước lên. Mặt trời đã lên khỏi đường chân trời, quét tan sương mù. Đúng vậy, lòng kiên nhẫn của người dân bị đói, sức mạnh tuyệt vọng của họ còn lớn hơn mọi sức mạnh to lớn cộng lại, đã chinh phục được tôi.Tôi dậy, rên rỉ dặn gia nhân "Nấu cơm, nấu cơm…cho họ no một bữa, để họ nói, để họ khóc, để họ muốn làm gì thì làm".
Nhưng những thuộc hạ của tôi, ông quản gia, Trác Mã, hai thằng nhỏ, và những người khác nữa đều đã giấu tôi, chuẩn bị đủ thứ, chỉ chờ câu nói của tôi là họ bắc bếp, nhóm lửa.
Lửa vừa cháy, bọn thuộc hạ của tôi liền reo hò vui vẻ. Nhưng những người đói thì vẫn lặng lẽ. Lúc phát cơm, họ vẫn không nói năng gì.Tôi không biết mình thích hay sợ những người dân đói ăn này.
Vậy là, tôi hét lên "Bảo với họ, chỉ có bữa này thôi, cho một bữa thôi, ăn xong, họ có đủ sức, bảo họ về quê".
Những người cầm thìa chia cơm truyền đạt lời tôi đến từng người dân bị đói.
Trác Mã vừa nói, vừa chảy nước mắt "Đừng làm cậu chủ của tôi phải buồn lòng, về tìm chủ của các người, về tìm chủ, bảo với chủ rằng, ông trời đã cắt đặt cho chúng tôi ai cũng có chủ".
Ông chủ của h. Những ngày này cũng khốn khó.
Người ngựa của Thổ ti Nhung Cống được ăn uống no nê đang đánh nhau với quân của Thổ ti La Tuyết Ba đuổi theo sau. Điều này có thể hiểu, tôi ở trên biên giới phía bắc đã tìm người đánh nhau hộ nhà Mạch Kỳ, anh tôi tài giỏi hơn, cho nên anh làm hăng hơn ở đây, núi rừng miền Nam cũng hiểm trở hơn ở đây, nên anh tự xuất quân lâm trận.
Càng ngày càng có nhiều người cho rằng, tuy anh tôi là người thông minh, nhưng vận may lại ở thằng em ngớ ngẩn. Có một vài lần tôi cảm thấy rõ những điều bí ẩn đến gần, tôi quay người giẫm chân, đáng tiếc, đây chỉ là cái bóng, không phải con chó. Chó có thể đuổi đi, cái bóng thì không thể đuổi đi được.
Thằng Nhi Y hỏi tôi giẫm chân đuổi gì.
Tôi nói, cái bóng.
Nó cười, bảo không phải cái bóng. Sau đấy khuôn mặt không sắc máu của tên đao phủ chợt sáng lên.Tôi biết nó địh nói gì rồi. Là một đao phủ, nó rất thích thú với thế giới tĩnh lặng. Quả nhiên, mặt nó sáng lên niềm phấn khởi, nói với tôi "Giẫm chân để đuổi ma không được, phải nhổ nước bọt". Nó còn quay lưng lại, làm động tác mẫu "Phải thế này…"
Nhưng không thể chờ bãi nước bọt của tên đao phủ, nếu có vận may thật sự thì vận may sẽ theo tôi từ sáng đến tối, khỏi cần đến nó xua đuổi tà ma.Tôi cho nó một cái tát "Đừng nói gì đến lũ nô tài chúng mày, ngay cả tao nhổ nước  bọt về phía sau thì mày cũng dùng cực hình đối với tao, dùng bàn là nung đỏ đốt miệng tao".
Mặt nó tối lại.
Tôi nói "Cút xuống dưới kia lấy thìa xúc cơm". Kẻ thuộc hạ nghèo nhất hôm nay của tôi cũng nếm thử vị ngọt của cơm bố thí.Trên đời này có thể cho ai cái gì đều là có phúc.Tôi cho mỗi người một thìa cơm để nếm thử mùi vị cơm bố thí.Tôi nghe trong lòng họ hô lên: cậu Hai muôn năm. Những người đã được ăn no vẫn đứng ở ngoài bãi trống kia.Tôi nói với ông quản gia đang tươi cười lê bước chân đi tới "Kết thúc được rồi đấy, bảo họ đi đi, đi khỏi đây".
Nhìn người cuối cùng húp nốt chỗ cháo, ông quản gia rất bằng lòng từ dưới nhà đi lên. Nghe thấy tiếng tôi, ông vừa tập tễnh đi tới vừa nói "Bọn họ sẽ về ngay, họ bảo đảm với tôi rồi".
Đoàn người bắt đầu chuỷên động, tuy vẫn không nói gì, nhưng chân thì đã có sức, có thể nghe thấy tiếng chân bước. Mỗi người có một chút âm thanh, đông người như thế này dù muốn cũng không thể đếm nổi tiếng chân người, mặt đất rung lên. Đám đông bước đi, để lại lớp bụi phía sau. Bụi tan thì họ đã đi xa, đã sang tận bờ sông bên kia rồi.
Bất giác tôi phát ra một tiếng thở dài.
Nhưng họ dừng lại trên cánh đồng bên kia sông. Đàn ông đi với nhau, họ bỏ đàn bà và trẻ con lại. Hay là họ ăn no rồi định tấn công chúng tôi? Nếu thật vậy thì chúng tôi buộc phải bắt đầu sớm. Vì từ lúc tối đến khi lên giường đi ngủ là khoảng thời gian không có việc gì. Nếu họ tấn công thì chúng tôi nổ súng, cho đến khi cuộc chiến kết thúc cũng là lúc chúng tôi đi ngủ. Như vậy, không một Thổ ti nào gặp phải tình huống đó mà có thể kết thúc.Trời đất ơi, chuyện tôi gặp hôm nay cũng là chuyện mà các Thổ ti trước đây đã từng gặp. Cánh đàn ông ngồi xuống, họ ngồi rất lâu, về sau, trong nội bộ họ có chuyện lộn xộn nho nhỏ. Nắng chiều che khuất tầm nhìn của tôi, chỉ thấy giữa đám lộn xộn giống như một xoáy nước, cuộn lên rồi nhanh chóng lặng đi. Có mấy người tách ra, họ lội sông sang bên này. Sau lưng họ, đám người đứng cả dậy, nhìn theo.
Khoảng thời gian họ đi đến bãi đất trống rất chậm chạp.
Họ quỳ xuống trước mặt tôi. Họ đã giết chết những trưởng bản, trưởng thôn trung thành với Thổ ti  La Tuyết Ba, đem đầu của những người bị giết đặt dưới chân tôi.Tôi hỏi Tại sao các người làm vậy?"
Họ nói, Thổ ti La Tuyết Ba không còn lòng thương người, cũng không có cái sáng suốt và phong độ  xét đoán thời cuộc như trước, cho nên dân của ông ta bỏ ông ta mà đi.Thổ ti Mạch Kỳ thống trị nhiều người và nhiều đất hơn, là mệnh trời, và cũng là niềm hy vọng của dân chúng.
Tôi gọi thằng Nhi Y đến, giới thiệu nó cho những người vừa quy thuận biết. không phải Thổ ti nào cũng có đao phủ riêng, mà những Thổ ti có đao phủ riêng cũng không còn đến ngày nay. Những người kia rất hiếu kỳ nhìn thằng Nhi Y tay chân dài ngoẵng, mặt nhợt nhạt.Tôi nói "Ai là kẻ cầm đầu giết chủ của mình?"
Mọi người lài cùng quỳ xuống, đây là tốp người sáng suốt và dũng cảm, họ cùng gánh trách nhiệm.Tôi đã thấy thích những người này và nói với họ "Đứng dậy, ta không giết bất cứ ai trong số các người đâu, đông thế này bảo đao phủ của ta giết ai bây giờ?"
Họ cùng cười.
Có đến mấy nghìn thuộc hạ của La Tuyết Ba bỏ sang nhà Mạch Kỳ chúng tôi. Có người nói, lãnh địa của La Tuyết Ba trông giống như một cái cây to. Cái cây này do nhiều thung lũng cấu thành. Những con sông mỗi lúc một lớn hơn, những thung lũng càng phình to hơn, đó là thân cây, tiếng nước sông chảy như tiếng sấm là rễ cây.Trên thượng nguồn con sông có rất nhiều chi lưu từ trong núi chảy ra, đó là cành chính của cái cây. Buổi tối, ông quản gia đưa tấm bản đồ ra, tôi ngồi ở dưới đèn xem, xem mãi mới nhận ra hình thù cái cây từ những đường cong khác nhau. Lần nay tôi chặt hai cành lớn nhất của cái cây.Tôi cử mấy người đang ngồi trước mặt đây là trưởng bản, trưởng thôn. Họ bảo tôi cử thủ lĩnh mới cho họ.Tôi bảo, tôi chỉ có thể cho họ thóc lúa chứ không thể cho họ thủ lĩnh.
Tôi nói "Các người chính là thủ lĩnh của mình rồi. Sau này tôi sẽ là thủ lĩnh của các người".
Ngày hôm sau đúng là một ngày bận rộn.Tôi chia lương thực cho họ đủ sống qua những ngày đói kém và giống má cho vụ sau.Tối hôm ấy họ vẫn chưa về. Những người được cứu sống này đốt một đống lửa bên bờ sông. Những con người sắp chết đói phấn chấn vô cùng.Tôi đứng từ xa vẫy tay, tiếng reo hò của họ như sấm dậy giữa đất trời.Tôi đến với họ, mấy ngàn con người cùng quỳ xuống, bụi tung mù mịt làm tôi sặc sụa.Tôi không tin mấy ngàn con người này chỉ trong chớp mắt đã thành dân của tôi. Đúng là không tin nổi. Lúc bụi tung lên, hai thằng nhỏ đứng sát hai bên tôi, chúng sợ có người đánh tôi. Nhưng tôi đẩy chúng lùi ra, không cần thiết. Giữa đám đông, nếu họ muốn ăn thịt chúng tôi thì mỗi người cũng không đủ một miếng. Nhưng họ không làm thế. Họ đã quy thuận. Đây là vận may của tôi. Vận may được ông trời chiếu cố, số phận đã được trời chiếu cố không ai làm gì được tôi.  
Tôi định nói điều gì, nhưng tôi sặc sụa vì bụi, đó cũng là cái số của họ. Cái số không cho họ nghe được tiếng của ông chủ mới.Tôi chỉ vẫy tay, những người đang qùy đều đứng cả dậy.Tất cả người già, người trẻ trán đều dính bụi đất. Họ từ bỏ chủ không có nghĩa là họ không cần có chủ, đầu óc họ không bao giờ có ý nghĩ ấy, nếu có ai định rót ý nghĩ ấy vào đầu óc họ, họ sẽ cau mày, lập tức đẩy ý nghĩ ấy ra.Thấy đấy, lúc này trong ánh lửa, đôi mắt họ long lanh sinh động trên khuôn mặt thật thà, nhìn tôi như nhìn một vị thần linh. Khi tôi ra về họ nhìn theo, ánh mắt như tiễn đưa thần linh.
Sáng hôm sau họ đều ra về, để lại một vùng trống trải bên bờ sông. Ồn ào mấy hôm liền, lúc này trở nên tĩnh lặng, lòng tôi cảm thấy trống trải.Tôi cũng lo về chuyện này, nhưng không nói ra. Chuyện gì tôi lo thì người khác cũng lo như tôi. Cho nên cứ để người khác nói ra thì hơn. Quả nhiêN, ăn sáng xong, ông quản gia nói "Chỉ cần những người kia không phải là của Thổ ti La Tuyết Ba cho đến lừa dối, nếu vậy thì cậu Cả sẽ cười chúng ta".
Thằng Trạch Lang nói "Nếu ông không tin cậu Hai thì mời ông đến với cậu Cả, ở đây có chúng tôi".
Ông quản gia nói "Mày là đứa nào mà dám nói chuyện với tao?" Ông ta giơ tay lên, nhìn tôi, cuối cùng không dám đánh.Thằng Trạch Lang tỏ ra đắc ý lắm.
Ông quản gia nói với thằng Nhi Y "Tát cho nó vài cái".
Thằng Nhi Y đánh bạn hai cái tát. Nhưng rõ ràng nó đánh rất khẽ. Vậy là ông quản gia trị tội tên đao phủ. Đúng vậy, người khác phạm tội đã có đao phủ trị tội, đao phủ phạm tội chỉ có thể là người thay mặt lão gia trị tội. Ông quản gia đánh đau cả tay.Thằng Trạch Lang cười đắc ý, tôi cũng cười, nhưng lập tức thay dổi sắc mặt, quát to với thằng Nhi Y "Đánh!"
Lúc ấy, thằng Nhi Y mới thật sự ra tay. Đừng xem thường cái dáng gầy gò của nó, chỉ một cú nó đã quật ngã thằng Trạch Lang.
Mọi người cùng cười vang. Cười xong, tôi bảo ông quản gia viết thư, thông báo với Thổ ti Mạch Kỳ lãnh địa đã được mở rộng, trên biên giới phía bắc đã có thêm mấy ngàn dân. Ông quản gia muốn bảo tôi chờ, nhưng ông biết tôi việc gì cũng chuẩn xác, cho nên cho ngay người đưa thư đi.Tình hình trên biên giới phía bắc rất ổn. Có sự giúp đỡ của tôi, Thổ ti Nhung Cống đánh cho quân Thổ ti La Tuyết Ba thua tơi bời.
Tôi hỏi ông quản gia "Thổ ti La Tuyết Ba có thể làm gì được nữa không?"
"Thổ ti La Tuyết Ba ấy à? Tôi nghĩ ông ta đành phải đến với chúng ta".
Trước mắt tôi hiện lên hình ảnh La Tuyết Ba béo ị, lúc nào cũng đưa khăn lên lau mồ hôi, chợt tôi bật cười.