98. Khoảnh khắc đối mặt ánh tà dương

Dịch Giả: Nguyễn An
89. Khoảnh khắc được khen ngợi

° Việc đáng để bạn phải cảnh giác là những người "tán dương" bạn một cách ác độc.
° Trên sông ngòi biển cả, những cái bềnh bồng nổi trên mặt đều là những rác rưởi và những đồ bỏ đi.
° Thoát ra không nổi là một bi kịch lớn của đời người.
Trong những người khen ngợi bạn có thể có ba loại: người lương thiện, người giả dối và người ác độc, bạn phải dùng ba loại thái độ để phân biệt đối xử với họ.
Người lương thiện là người thật lòng vui sướng vì sự thành công của bạn, vì thành tựu của bạn, khâm phục bạn. Họ ca ngợi bạn là có ý cổ vũ bạn, ủng hộ giúp đỡ bạn giành được thành công lớn hơn. Nhưng những chỗ họ ca ngợi bạn không nhất định hoàn toàn đều là những chỗ bạn thật sự làm được xuất sắc, họ hoặc là muốn dùng phương thức ca ngợi, ngầm cổ vũ bạn nên làm như thế. Ðây là những tri âm, những người bạn hiếm có nhất của bạn. Có một số hiền thần trung thành thường dùng phương thức như thế để khuyên can bậc quân vương của họ.
Ngụy Văn Hầu thời Chiến quốc, có một hôm thết tiệc mới quần thần tụ họp để bình luận ông ta. Tiếng gọi là bình luận, nhưng trên thực tế là mời người đến để tâng bốc ông ta. Quần thần lần lượt thay nhau thổi phồng Ngụy Văn Hầu, còn khi đến lượt đại thần Nhậm Tọa phát biểu, Nhậm Tọa lại nói một cách thẳng thắn không kiêng dè: "Ngài là một ông Vua hư đốn. Ðược Trung Sơn quốc, lẽ ra phải đem nó phong cấp cho Ngụy Thành Tử, người có công đầu, Ngài lại đem nó phong cấp cho con trai của Ngài, cho nên nói Ngài hư đốn". Ngụy Văn Hầu đột nhiên nghe được những lời trái tai này bắt đầu không được ung dung tự tại nữa, những thớ thịt trên khuôn mặt đều co giật không ngừng. Nhậm Tọa lo lắng, gặp tai họa bèn bỏ đi. Lúc này làm cho Tướng quốc Trác Hoàng phát sốt ruột. Trác Hoàng là một tướng quốc hiền đức nổi tiếng, cũng là một bạn tốt của Nhậm Tọa. Ông lo Nhậm Tọa có thể đã đi không bao giờ trở về triều nữa, mà lúc này ông lại không tiện can gián thẳng với Quốc vương. Thế là Trác Hoàng, người trung hiền lại cơ mưu đã dùng biện pháp lấy ca ngợi vua để can gián vua, khi đến lượt ông phát biểu, ông đã nói:
Không nghi ngờ gì nữa, Ðại vương ngài là một bậc Vua hiền. Ðiều đó chỉ cần từ một việc nhỏ vừa mới xẩy ra đây thôi đã có thể được chứng minh rõ ràng. Tôi nghe nói hễ là Vua hiền và anh minh, thì các đại thần của ông ta lời nói sẽ thẳng thắn. Lời nói của Nhậm Tọa vừa rồi thẳng thắn như thế, vì thế chúng tôi biết Ngài là bậc hiền minh?.
Văn Hầu nghe xong vô cùng vui sướng, hơn nữa trong lòng có chỗ tỉnh ngộ, lập tức hạ lệnh cho Trác Hoàng sẽ mời Nhậm Tọa trở lại. Văn Hầu đứng dậy và đi đến tận cửa để đón tiếp Nhậm Tọa, từ đó về sau luôn luôn xem ông ta là thượng khách.
"Ca ngợi" của Trác Hoàng đối với Văn Hầu, mặc dù không phải là sự thực, nhưng lại xuất phát từ ý tốt để khuyên can, mà thái độ của Văn Hầu đối với lời?ca ngợi? của Trác Hoàng chính là thái độ mà chúng ta nên dùng khi nghe những lời khen ngợi loại này.
Chúng ta chỉ có đem những lời khen ngợi lương thiện làm sự thôi thúc để sửa lại lỗi lầm tiếp tục tiến lên mới không hiểu lầm ý gốc của người lương thiện.
Trong những người khen ngợi bạn, người giả dối, hàng lô những người nói với bạn vô số những lời tốt đẹp một cách không thật tình thật ý luôn tồn tại. Anh ta hoặc là một kẻ xun xoe nịnh nọt tầm thường, hoặc là một người có điều nhờ vả đến bạn. Hàng loạt bài ca ngợi mà anh ta hát đối với bạn, có thể anh ta từ lâu đã từng hát với nhiều người khác, đó chỉ là một loạt những lời khách sáo. Anh ta có thể còn nghiên cứu và từng cân nhắc bạn, tán dương những việc bạn thường thường lấy đó làm tự hào, hoặc những việc bạn đang mơ ước, cầu mong từ lâu.
Người giả dối có thể đem bạn ra thổi một thôi một hồi, đội cho bạn những chiếc mũ thật cao, đem việc bé bốc lên thành đại sự, thậm chí còn có thể phịa ra từ không đến có, bịa đặt ra một số cái tốt đẹp để gán cho bạn.
Ðối mặt với những người giả dối, điều cần nhất là bạn phải có cái sáng suốt tự biết mình, đừng tin vào những lời tâng bốc càn rỡ, ba hoa thiên địa, càng không thể say sưa với nó. Bạn phải làm được trong lòng đã biết trước, không thèm để ý đến họ nữa. Nếu như họ có hứng thú, có thời gian, cứ việc để cho họ tha hồ khua môi múa mép. Hiềm một nỗi là xin bạn chớ có để cho họ vì khen ngợi bạn, thổi phồng bạn mà đạt được một tí lợi lộc từ bạn.
Việc đáng để bạn phải cảnh giác là những người?ca ngợi? bạn một cách ác độc. Vốn anh ta đối với bạn không mang ý tốt đẹp, đối với thành công của bạn mang tâm lý đố kỵ và thù hận, mà trong một mảng sóng âm ca ngợi bạn, anh ta lại không tiện chửi mắng thẳng đối với bạn. Do đó anh ta dùng biện pháp so với chửi mắng bạn càng ác độc hơn - anh ta hoặc cố ý phóng đại thổi phồng bạn quá mức, đem công lao của người khác nói thành công lao của bạn để kích động tinh thần của những người xung quanh bạn ghen tỵ bạn. Hoặc là có ý thức khêu ra những thiếu sót của bạn để?tán thưởng? thêm, ví dụ nói đem việc mọc mụn trên mũi bạn?tán dương? là đẹp, để gây ra chế giễu và châm chọc của người khác đối với bạn. Anh ta có thể đem khuyết điểm của bạn nói thành ưu điểm, đem cái sơ suất của bạn nói thành hoàn hảo, cố ý làm cho bạn phân biệt không rõ hay dở tốt xấu, để bạn tự mê say.
Ðối mặt với loại người này, đối mặt với loại?tán dương? này, ngoại trừ bạn phải tỉnh táo tự biết mình ra, bạn có thể mạnh dạn xé toạc hư vinh, không e dè chủ động nói những thiếu sót của mình và mọi thất bại đã từng gặp với mọi người. Trước vinh dự, cố gắng có thể đạm bạc vượt ra khỏi một chút, khỏi cần phải cân đo đong đếm một cách cố chấp như thế.
Khi những bó hoa tươi dâng tặng cho bạn, bạn phải cẩn thận những nhánh hoa có gai trong đó sẽ cào xước tay bạn.
Khi các loại tâng bốc đến buồn nôn đến với bạn, bạn phải coi chừng bị tung đến chết. Bạn có thể vì thế mà bắt đầu lâng lâng. Bạn biết rằng, trên sông ngòi biển cả những thứ bềnh bồng nổi trên mặt đều là những rác rưởi và những đồ bỏ đi.
Khi sự nghiệp của bạn giành được thành tựu nhất định, gây được sự chú ý của mọi người, các nhà báo và các nhân viên thông tin đại chúng sẽ theo chân dò tìm bạn, nếu như bạn không muốn để cho sự nghiệp của mình bị chôn vùi quá sớm, cũng không vội vàng xem mình là món hàng hóa đem bán hạ giá cho xã hội, thì tốt nhất nên lẩn tránh các cuộc đuổi theo vết chân, cố gắng giảm bớt xuất đầu lộ diện, đại để là sáng suốt nhất. Chỉ có như thế bạn mới có thời gian và tinh lực để tiếp tục sự nghiệp của bạn. Bằng không, vinh dự của bạn sẽ có thể trở nên hư vinh, trở nên hư vô.
Bạn nên học cách thoát khỏi hư vinh. Ông Chu Quang Tiềm đã từng nói: "Thoát ra không nổi là một bi kịch lớn của đời người". Con người, một đời cần phải thoát ra khỏi rất nhiều, rất nhiều thứ, hư vinh sẽ là một trong những thứ đó.
Trên thực tế, thanh danh và vinh dự chân chính nhất quyết không thể vì bớt đi một vài lần xuất đầu lộ diện, ít đi một vài lần tiếp xúc với nhà báo mà có thể có một chút tổn hại.
Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc công ty ô tô Kraixlơ là Li Laikca được dân chúng Mỹ xem là anh hùng dân tộc của thời đại mới, trong thời gian từ 1984 đến 1985, thanh danh và vinh dự của ông đã lan rộng trong cả nước và các tầng lớp của xã hội, vô số những người sùng bái đã ùa đến với ông hoặc gửi đến những cánh thư hoặc mời diễn thuyết. Năm 1984 chỉ tính việc mời diễn thuyết chính thức đã có tới hơn 3000 lần, còn chỉ trong hai tháng đầu năm 1985 đã có tới 1270 tổ chức khác nhau mời ông đến diễn thuyết. Laikca có thể ứng phó với việc xuất đầu lộ diện không dứt như thế được không? Ông biết rõ ràng nhất, mình quyết không thể bị chìm ngập trong vinh dự như thế. Trên thực tế ông vẫn như xưa, để toàn bộ tinh lực và thời gian dùng vào sự nghiệp ô tô của mình, chỉ tiếp nhận mấy lần diễn thuyết, số lượng cực kỳ ít. Mà thanh danh và vinh dự của ông và "cơn sốt Laikca" thật ra không vì vậy mà tổn thất nửa phân.

Truyện 98. Khoảnh khắc đối mặt ánh tà dương Lời nói đầu I- Màn mở đầu 2. Khoảnh khắc phát hiện mình lớn lên trông xấu xí 3. Khoảnh khắc phát hiện mình ngu đần 4- Khoảnh khắc tự cảm thấy tốt đẹp 5- Khoảnh khắc tâm tính xốc nổi không chuyên 6- Khoảnh khắc chọn định khoa, ngành học 7- Khoảnh khắc thành tích học tập giảm sút 8- Khoảnh khắc hỏng thi 9- Khoảnh khắc sa vào lưới tình 10- Khoảnh khắc chọn định bạn đời 11- Khoảnh khắc thất tình 12- Khoảnh khắc cử hành hôn lễ 13- Khoảnh khắc trở thành cha mẹ 14- Khoảnh khắc phát hiện con cái không xứng đáng 15- Khoảnh khắc hôn nhân tan vỡ 16-Khoảnh khắc hôn nhân tan vỡ 17- Khoảnh khắc đi lại với người xa lạ 18- Khoảnh khắc đi lại với đồng nghiệp 19- Khoảnh khắc đi lại với lãnh đạo trực tiếp 20- Khoảnh khắc đi lại với người địa vị thấp 21- Khoảnh khắc đi lại với danh nhân quyền thế 22- Khoảnh khắc đi lại với người tính tình không hợp với mình 23- Khoảnh khắc cảm thấy không biết giao tiếp 24- Khoảnh khắc cần nhờ vả người khác 25- Khoảnh khắc cùng chạm cốc 26- Khoảnh khắc xấu hổ ngượng ngùng 27- Khoảnh khắc vô cớ nghi ngờ người khác 28- Khoảnh khắc cảm thấy không thể hợp tác với người khác 29- Khoảnh khắc chỉ trích người khác 30- Khoảnh khắc nhìn thấy đồng nghiệp thất bại 31- Khoảnh khắc đem thất vọng đến cho người khác 32- Khoảnh khắc thất tín với người khác 33 Khoảnh khắc Ước Mơ viễn Vông 34- Khoảnh khắc chỉ muốn thành công và có lợi ngay 35- Khoảnh khắc lý tưởng xung đột với hiện thực 36- Khoảnh khắc cá tính trái ngược với hoàn cảnh 37- Khoảnh khắc cạnh tranh với người khác 38- Khoảnh khắc mạo hiểm tiến thủ 39- Khoảnh khắc cần phải tự hy sinh 40- Khoảnh khắc bị những việc ngoài bổn phận làm xáo trộn 41- Khoảnh khắc bị những việc vụn vặt bao vây 42- Khoảnh khắc do dự không dám quyết định 43- Khoảnh khắc cố chấp với thiên kiến 44- Khoảnh khắc cần phải phục tùng trái với lương tâm 45- Khoảnh khắc sinh ra tư tưởng ngại khó khăn 46- Khoảnh khắc sinh ra tư tưởng uể oải 47- Khoảnh khắc sinh ra tâm lý nhút nhát 48- Khoảnh khắc sinh ra tâm lý ỷ lại 49- Khoảnh khắc xuất hiện hành vi tự tư tự lợi 50- Khoảnh khắc theo đòi ăn chơi kịp thời 51- Khoảnh khắc bị phê bình khiển trách 52- Khoảnh khắc gặp bất hạnh ngoài ý muốn 53- Khoảnh khắc đau ốm liên miên 54- Khoảnh khắc thất nghiệp 55- Khoảnh khắc bị bãi miễn chức vụ 56- Khoảnh khắc sa ngã 57.Khoảng khắ cảm thấy cô lập không được viện trợ 58. Khoảnh khắc bị người khác mưu toan 59. Khoảnh khắc bản thân ở vào hoàn cảnh ác liệt 60. Khoảnh khắc bị bạn bè thân thích ruồng bỏ 61. Khoảnh khắc gặp thất bại 62. Khoảnh khắc nảy sinh ý nghĩ trả thù 63. Khoảnh khắc bỏ lỡ cơ hội 64. Khoảnh khắc cảm thấy bị kỳ thị 65. Khoảnh khắc sáng tạo thành quả không được thừa nhận 66. Khoảnh khắc gặp phải người khác từ chối 67. Khoảnh khắc gặp phải vu cáo hãm hại 68. Khoảnh khắc gặp đối xử thô bạo 69. Khoảnh khắc bị hiểu nhầm 70. Khoảnh khắc sản sinh nỗi buồn vô cớ 71. Khoảnh khắc thể nghiệm đau khổ 72. Khoảnh khắc sản sinh tâm lý tự ti 73. Khoảnh khắc cảm thấy phẫn nộ 74. Khoảnh khắc cảm thấy sống quá mệt mỏi 75. Khoảnh khắc làm những điều trái lương tâm 76. Khoảnh khắc mắc nợ tinh thần 77. Khoảnh khắc sản sinh tâm lý gặp may 78. Khoảnh khắc sản sinh tư tưởng chán nghề 79. Khoảnh khắc theo đuổi hư vinh 80. Khoảnh khắc niềm tin tốt đẹp tiêu tan 81. Khoảnh khắc giận thói đời 82. Khoảnh khắc dao động trước vấp váp 83. Khoảnh khắc ham muốn không được thỏa mãn 84. Khoảnh khắc tự khoe khoang khoác lác 85. Khoảnh khắc có quyền thế nhất định 86. Khoảnh khắc bị người khác giới cám dỗ 87. Khoảnh khắc bắt đầu tích lũy của cải 88. Khoảnh khắc gật gù đắc chí 89. Khoảnh khắc được khen ngợi 90. Khoảnh khắc bị người khác ghen tị 91. Khoảnh khắc giành được thành công 92. Khoảnh khắc hám hưởng thụ quá mức 93. Khoảnh khắc biết được mình không còn trẻ nữa 94. Khoảnh khắc biết được 95. Khoảnh khắc cảm thấy tinh lực không còn dồi dào 96. Khoảnh khắc cảm thấy 97. Khoảnh khắc trí nhớ suy giảm 98. Khoảnh khắc đối mặt ánh tà dương 99. Khoảnh khắc đi đến kết thúc cuộc đời