Vài lời thưa trướcTỰACHƯƠNG I: LUYỆN LÒNG TỰ TÍN VÀ RÈN NGHỊ LỰCLÒNG TỰ TÍNTự tín là gì?Phải tự xét mình108 câu hỏi để tự xét mìnhLuyện lòng tự tín ra sao?Tóm tắtNGHỊ LỰCNghị lực là một năng lực nó xô đẩu taRèn nghị lực cách nào?Tóm tắt CHƯƠNG II: LUYỆN NHÂN CÁCHLUYỆN NHÂN CÁCH RA SAO?BIỂU LỘ NHÂN CÁCH CHƯƠNG III: ĐẮC NHÂN TÂMTHẲNG THẮN TỰ CHỈ TRÍCH MÌNHHƯỚNG NỘI VÀ HƯỚNG NGOẠIBỀ NGOÀI VÀ CỬ CHỈTRONG CÂU CHUYỆN CHƯƠNG IV: LUYỆN TẬP VÀ GIỮ GÌN THÂN THỂNGỦ VÀ NGHỈ NGƠIÁNH SÁNG MẶT TRỜI VÀ KHÔNG KHÍ TRONG SẠCHVẬN ĐỘNGSẠCH SẼNƯỚCTHỨC ĂNQUẦN ÁOLÀM VIỆC VÀ CHƠIPHẢI ĐỀU ĐỀURĂNGLẠNHMẮTMẬP QUÁ HOẶC ỐM QUÁBẢNG KÊ CÁC THỨC ĂNTHỂ DỤC CHƯƠNG V: KHÉO DÙNG TIẾNG VIỆTDỤNG NGỮ CẦN PHONG PHÚLÀM SAO CHO DỤNG NGỮ CỦA TA ĐƯỢC PHONG PHÚĐỌC SÁCH BÁONGHE DIỄN GIẢ CÓ TÀIĐỌC NHỮNG SÁCH VIẾT VỀ TỪ NGỮTỰ ĐIỂNCHÁNH TẢNGHĨA MỖI TIẾNGCÁCH DÙNG TIẾNGNGỮ NGUYÊNNHỮNG TIẾNG ĐỒNG NGHĨADÙNG TIẾNGTÌM TIẾNG THẬT ĐÚNGVIẾT VĂN CHO ÊM ĐỀMMỘT BÀI TẬP VỀ DỤNG NGỮNHỮNG LỖI THÔNG THƯỜNG CHƯƠNG VI: LUYỆN TRÍSÁNG SUỐT VÀ LÝ LUẬNCẦN LUYỆN TRÍ NHỚLUYỆN TRÍ NHỚ CÁCH NÀO?TẬP TRUNG TƯ TƯỞNGNHỚ TIẾNG VÀ TÊNHỌC CÁCH LÀM CHO MAU THUỘCMỘT PHƯƠNG PHÁP TIỆN LỢI CHƯƠNG VII: CẦU THIỆN GIÁ NHI CÔKIẾM VIỆCTÌM NHỮNG TÀI TIỀM TÀNG CỦA TAMUỐN ĐƯỢC THĂNG CẤPĐỔI NGHỀQUẢN LÝ TIỀN NONG CỦA TA CÁCH NÀO? TRƯỚC KHI TỪ BIỆT Vài lời thưa trước
Trong thời gian lánh cư tại Long Xuyên, cụ Nguyễn Hiến Lê vừa dạy học vừa học thêm và vừa viết sách. Trong
Đời viết văn của tôi, cụ bảo:
“Trong chương XIII (bộ Hồi Kí
) tôi đã nói muốn học một ngoại ngữ thì phải dịch. Tôi muốn nói thêm: học môn nào thì nên viết về môn đó (…) Để học tiếng Anh, tôi tập dịch sách Anh ra tiếng Việt cũng như trước kia để học bạch thoại tôi dịch Hồ Thích”. Thật may mắn, ông Paulus Hiếu giới thiệu cho tôi hai cuốn How to win friends and influence people
và How to stop worrying
đều của Dale Carnegie và kiếm cho tôi được cả nguyên bản tiếng Mỹ với bản Pháp dịch. (…) Tiếng Anh của tôi hồi đó còn non lắm, học trước sau chỉ được sáu tháng tích cực nên nhiều chỗ phải dựa vào bản Pháp dịch, và dịch xong How to win friends
tôi đưa ông Hiếu coi lại, sửa chữa. Do đó mà chúng tôi ký tên chung. Tôi đặt cho nhan đề Đắc nhân tâm.
(…) Chủ trương của tôi dịch loại sách Học làm người
như cuốn đó thì nên dịch thoát, có thể cắt bớt, tóm tắt, sửa đổi một chút cho thích hợp với người mình, miễn không phản nguyên tác; nhờ vậy mà bản dịch của chúng tôi rất lưu loát, không có dấu vết dịch, độc giả rất thích”. Dịch xong cuốn
How to win friends and influence people, cụ dịch tiếp cuốn
How to stop worrying (nhan đề bản Việt dịch là
Quẳng gánh lo đi), và sau đó, như lời cụ nói trong
Đời viết văn của tôi:
“Cũng trong năm 1951 tôi dịch thêm cuốn nữa: Give yourself a chance
(The Seven steps to success
) của Gordon Byron. Nhan đề tiếng Việt: Bảy bước đến thành công
. Cuốn này nhà P. Văn Tươi cũng cho vào loại Học làm người
, ích lợi cho thanh niên, gọn, sáng, dễ theo, nhưng không có gì đặc biệt. Có lẽ vì nhan đề hấp dẫn nên cũng được tái bản nhiều lần tuy thua xa hai cuốn trên”. Cụ không cho biết khi dịch cuốn này, cụ có “dựa vào bản Pháp dịch” hay không, nhưng chúng ta thấy trong chương VI, trang 153, cụ chú thích chữ “síp (chiffre)” như sau:
“Chúng tôi dùng tiếng “số” để dịch tiếng “nombre”, tiếng “chữ” để dịch tiếng “lettre”, còn “mot” thì dịch là “tiếng”; mà các chữ chiffre, nombre, lettre, mot đều là chữ Pháp.
Dịch cuốn này, cụ cũng “
sửa đổi một chút cho thích hợp với người mình, miễn không phản nguyên tác”, riêng chương V: Khéo dùng tiếng Việt, cụ cho biết:
“Trong nguyên văn ông Gordon Byron chỉ cách khéo léo dùng tiếng Anh vì ông là người Anh. Chúng tôi theo đúng đại ý của ông áp dụng vào tiếng Việt, trừ những đặc điểm của tiếng Anh mà tiếng Việt không có, như về chủ âm thì tôi bỏ đi và thay vào một đoạn về âm hưởng của tiếng Việt”.
Có lẽ do chương V đó, mà ta thấy cuốn
Bảy bước đến thành công ghi là:
“Viết phỏng theo quyển…”[1].
Ebook này tôi chép theo bản của Nxb Văn hoá Thông tin, năm 2001 (về sau, trong các chú thích, tôi gọi tắt là bản Văn hoá Thông tin). Trong lúc gõ, khi gặp những chỗ ngờ sai, tôi tham khảo bản của Nxb Đồng Tháp, năm 1995 (gọi tắt là bản Đồng Tháp) để nếu cần, tôi sẽ sửa lại cho đúng. Trong bản Văn hoá Thông tin, chương IV, tiết Thể dục, có một chú thích như sau: “Xin coi hình vận động trong bản in riêng ở cuối sách”, nhưng trong sách chẳng có hình nào cả, còn bản Đồng Tháp thì không in chú thích đó và cũng chẳng in hình ảnh nào cả. Theo cụ Nguyễn Hiến Lê thì cuốn
Bảy bước đến thành công được tái bản nhiều lần, nhưng tôi chẳng có trong tay bản nào in trước năm 1975 nên không thể chép được các “hình vận động…” được. Tiếc thay!
Goldfish
Đầu tháng 11.2010
Chú thích:[1] Viết phỏng theo quyển: mấy chữ này in trên trang bìa bản in của Nxb Nguyễn Hiến Lê, năm 1986. Bản in của Nxb Văn hoá Thông tin, năm 2001, ghi trên trang 3 là:
Viết phóng theo quyển. Bản của Nxb Đồng Tháp, cũng trên trang 3, ghi là:
Theo quyển.