Tiểu sử

Đặng Dung (鄧容)là con Đặng Tất, một tướng tài thời Hậu Trần. Năm sinh và năm mất không rõ, chỉ biết ông là người làng Tả Thiên Lộc, huyện Phỉ Lộc, tỉnh Hà Tĩnh nhưng theo gia đình vào lập nghiệp tại vùng đất nay thuộc tỉnh Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam. Giận cha mình bị vua Giản Định giết oan (1408) vì lời gièm pha của gian thần sau trận Bô Cô, ông đem quân từ Thuận Hóa về Thanh Hóa, tôn Trần Quý Khoáng lên ngôi vua, tức Trùng Quang đế, và được giữ chức Đồng bình chương sự.
Ông cùng Nguyễn Cảnh Dị nhiều lần trực tiếp chiến đấu với quân Minh. Đêm tháng 9 năm Quý Tỵ (1413), Đặng Dung đánh úp doanh trại giặc và xuýt nữa bắt sống tướng Minh Trương Phụ (vì không biết rõ mặt nên Phụ lợi dụng đêm tối dùng thuyền nhẹ trốn thoát được).
Tháng 11 năm 1413, vua tôi nhà Hậu Trần thế cô cuối cùng bị quân Minh bắt giải về Yên Kinh. Đại Việt Sử Ký Toàn Thư không có chép gì về cái chết của ông. Theo Trịnh Vân Thanh, Đặng Đung cùng vua Trần nhảy xuống sông tự vẫn trên đường giải về Trung Quốc.
Ông chỉ còn để lại duy nhất một bài thơ Cảm Hoài, chép trong Toàn Việt Thi Lục. Lý Tử Tấn, một học giả thời Lê, tác giả Chuyết Am Văn Tập, có lời bình “Phi hào kiệt chi sĩ bất năng” (nếu không phải là kẻ sĩ hào kiệt, ắt không thể làm được bài thơ này).

Xem Tiếp: ----